Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά σήμερα, Τετάρτη 28 Μαΐου, μια σειρά μαρτύρων και οσίων που συγκινούν με την πίστη και την αφοσίωσή τους στον Χριστό.
Οι Άγιοι Μάρτυρες Κρήσκης, Παύλος και Διοσκορίδης, άγνωστης καταγωγής, μαρτύρησαν στη Ρώμη το 244 μ.Χ. κατά την περίοδο του αυτοκράτορα Γορδιανού Γ’. Κατήχησαν και βάπτισαν ειδωλολάτρες ακόμη και μέσα στη φυλακή, μέχρι που έπεσαν σε αναμμένο καμίνι, κερδίζοντας το αθάνατο στεφάνι του μαρτυρίου.
Έχουν διασωθεί λίγα στοιχεία για τον Ιερομάρτυρα Ευτύχιο, επίσκοπο Μελιτηνής, ο οποίος, σύμφωνα με μια εκδοχή, θανατώθηκε διά πνιγμού επειδή αρνήθηκε να θυσιάσει στα είδωλα. Ωστόσο, ο Σωφρόνιος Ευστρατιάδης επισημαίνει ότι πρόκειται για σύγχυση με άλλο Ευτύχιο, ο οποίος δεν ήταν επίσκοπος αλλά απλός μάρτυρας.
Η Αγία Ελικωνίδα, από τη Θεσσαλονίκη, μαρτύρησε στην Κόρινθο τον ίδιο αιώνα. Ο άρχοντας Περίνιος την υπέβαλε σε σφοδρούς βασανισμούς, ρίχνοντάς τη σε καυτή μολυβιά και άσφαλτο, καθώς και σε φωτιά και άγρια ζώα, αλλά εκείνη παρέμεινε σώα. Τελικά αποκεφαλίστηκε, μαρτυρώντας με γενναιότητα πως το φθαρτό σώμα δεν έχει αξία μπροστά στην αιώνια ψυχή.
Ο Άγιος Μήτρος ή Δημήτριος, από ευσεβή οικογένεια της Πελοποννήσου, εξισλαμίστηκε μετά το 1769, ονομάστηκε Μουσταφάς και έγινε έπαρχος. Ωστόσο, η επιθυμία του να επιστρέψει στην Ορθοδοξία τον καίει. Μυστικά επανέρχεται στην πίστη των προγόνων του και ομολογεί τον Χριστό, συλλαμβάνεται και αποκεφαλίζεται στην Τρίπολη την Κυριακή της Πεντηκοστής, 28 Μαΐου 1794. Το μαρτύριό του κατέγραψε ο Μακάριος Κορινθίας.
Ο Όσιος Ανδρέας ο διά Χριστόν σαλός ζούσε στην Κωνσταντινούπολη τον 10ο αιώνα. Σκλάβος από μικρή ηλικία, ανατράφηκε από ευσεβή στρατηγό και αφιερώθηκε με πάθος στη μελέτη των ιερών γραφών. Υπέμεινε πολλές ταπεινώσεις λόγω της πίστης του και διακρίθηκε για τη φιλανθρωπία του. Ζούσε με τρόπο «σαλό», όμως αξιώθηκε θεϊκών οραμάτων, όπως όταν είδε τη Θεοτόκο να σκεπάζει τον λαό με το ωμοφόριό της. Εγκατέλειψε τον κόσμο ήρεμα σε ηλικία 66 ετών, και ο Κύριος, χάρη στη θεία πρόνοια, έκρυψε το τίμιο λείψανό του.
Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης αναφέρει πως ο Όσιος Ανδρέας άφησε πίσω του πλήθος προφητειών, που παραμένουν ανέκδοτες μέχρι σήμερα και φυλάσσονται στη Μονή Ιβήρων.
Ποιοι γιορτάζουν σήμερα
Την ονομαστική τους εορτή έχουν οι:
- Διοσκουρίδης, Διοσκορίδης, Διόσκορος.
- Μήτρος