Στο απομονωμένο Σένια της Νορβηγίας, αρχαιολόγοι έκαναν μια σπουδαία ανακάλυψη, φέρνοντας στο φως μια εξαιρετικά καλά διατηρημένη θαλάσσια ταφή Βίκινγκ, ηλικίας 1.100 ετών.
Ο τάφος – βάρκα ανήκε σε μια γυναίκα υψηλού κοινωνικού κύρους, με τον πιστό της σκύλο να βρίσκεται θαμμένος δίπλα της.
Η ανακάλυψη έγινε από αρχαιολόγους του Μουσείου του Αρκτικού Πανεπιστημίου της Νορβηγίας, όταν χειριστές ανιχνευτών μετάλλων εντόπισαν δύο χάλκινες πόρπες και τα εκτεθειμένα οστά της νεκρής, κάτω από ένα λεπτό στρώμα χώματος.
Η ανακάλυψη οδήγησε σε μια ανασκαφή τον Μάιο του 2024, αποκαλύπτοντας μια σπάνια και προσωπική εικόνα των ταφικών εθίμων των Βίκινγκ.
Μια σπουδαία ταφή των Βίκινγκ
Η ξύλινη ταφή της βάρκας μήκους 5.4 μέτρων, κατασκευάστηκε χωρίς τη χρήση σιδερένιων καρφιών και βρέθηκε ακριβώς κάτω από την επιφάνεια του εδάφους.
Μέσα της, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τα λείψανα μιας γυναίκας, τοποθετημένης στο πλάι με τα γόνατα λυγισμένα, και στα πόδια της, τα λείψανα ενός μικρού σκύλου, πιθανώς το κατοικίδιό της.
«Φαίνεται ότι είχαν θάψει τον σκύλο με ιδιαίτερη φροντίδα», δήλωσε η αρχαιολόγος Anja Roth Niemi σε συνέντευξή της στο Science Norway.
«Γνωρίζουμε ότι οι σκύλοι θαβόνταν σε τάφους, ωστόσο η παρουσία τους είναι σχετικά σπάνια. Ο σκύλος προσθέτει μια πολύ προσωπική διάσταση στην ταφή».
Η τοποθέτηση του σκύλου ενδέχεται να δείχνει τους συναισθηματικούς δεσμούς μεταξύ ανθρώπων και ζώων από την εποχή των Βίκινγκ. Σκανδιναβικές σαγκές και άλλες πηγές δείχνουν ότι οι Βίκινγκ εκτιμούσαν ιδιαίτερα τους σκύλους τους, παρέχοντας τους φροντίδα στη ζωή και τιμώντας τους θανάσιμα.
Τα ευρήματα του τάφου
Η γυναίκα βρέθηκε θαμμένη με μια ποικιλία αντικειμένων που υποδηλώνουν την ανώτερη κοινωνική της θέση. Μεταξύ των κτερισμάτων, βρέθηκαν:
- Δύο περίτεχνες οβάλ πόρπες διακοσμημένες με ασημένιο νήμα,
- Ένα χάλκινο μενταγιόν και χάντρες από κεχριμπάρι ή κόκαλο,
- Ένα δρεπάνι και μια ακονόπετρα, εργαλεία που σχετίζονται με τη γεωργία,
- Ένα αντικείμενο φτιαγμένο από οστό φάλαινας, πιθανώς ξίφος ύφανσης που χρησιμοποιούνταν στην παραγωγή υφασμάτων,
- Ενδεχομένως σφονδύλι, που υπογραμμίζει τον οικιακό της ρόλο.
«Ένα σημαντικό μέλος της κοινωνίας των Βίκινγκ»
«Αυτά τα αντικείμενα δείχνουν ότι ήταν μια γυναίκα ξεχωριστής σημασίας στην κοινότητά της. Ακόμα κι αν δεν βρισκόταν στην κορυφή της κοινωνίας των Βίκινγκ, ήταν προφανώς μια επιδραστική προσωπικότητα», εξήγησε η Niemi.
Συντήρηση και μελλοντική ανάλυση
Παρά την πάροδο πάνω από μια χιλιετία, τμήματα του σκελετού διατήρησαν εξαιρετική κατάσταση, κυρίως λόγω των μεταλλικών αντικειμένων που εμπόδισαν την αποσύνθεση από βακτήρια. Ο ασβεστολιθικός χαρακτήρας του εδάφους στη βόρεια Νορβηγία συντελεί στην καλή διατήρηση του σκελετού.
Περατώνοντας ενδελεχείς εργαστηριακές αναλύσεις, θα εξακριβωθούν το φύλο, η ηλικία και η υγεία της γυναίκας, ενώ θα παρέχονται στοιχεία για τη διατροφή και την υγεία της.
Προηγμένες μέθοδοι μπορεί επίσης να αποκαλύψουν στοιχεία για την εμφάνιση της.
Περιμένοντας περισσότερες αποκαλύψεις
Υφασμάτινα κομμάτια και οργανικές ύλες έχουν διατηρηθεί, χάρη στη φροντίδα των αρχικών χειριστών ανιχνευτών μετάλλων και υπόσχονται να αποκαλύψουν περισσότερα στοιχεία σχετικά με την ένδυση και τα ταφικά τελετουργικά των Βίκινγκ.
Ένας χώρος γεμάτος μυστικά
Εντυπωσιακό είναι ότι λίγα μέτρα μακριά από τον κύριο τάφο, οι αρχαιολόγοι βρήκαν μια ακόμη πόρπη, ένδειξη ότι ενδέχεται να υπάρχουν περισσότερες ταφές των Βίκινγκ στην περιοχή.
Τώρα καταρτίζονται σχέδια για τη χρήση ραντάρ διείσδυσης εδάφους προκειμένου να εξερευνηθούν τυχόν προεκτάσεις αυτού του αρχαίου ταφικού χώρου.
Οι θαλάσσιες ταφές είναι γνωστές στον πολιτισμό των Βίκινγκ, αλλά οι καλά διατηρημένες ταφές με ανθρώπινα και ζωικά λείψανα είναι σπάνιες.
«Η ανακάλυψη είναι σημαντική, όχι μόνο για τα όσα αποκαλύπτει σχετικά με τη ζωή της γυναίκας, αλλά και για τις ταφικές πρακτικές και την κοινωνική δομή στη βόρεια Νορβηγία κατά την εποχή των Βίκινγκ», δήλωσε ο Håkon Reiersen από το Πανεπιστήμιο του Στάβανγκερ.
Η παρουσία του σκύλου, η καλή κατάσταση των οστών και η ποικιλία των κτερισμάτων συνθέτουν μια ζωντανή εικόνα της προσωπικής ταυτότητας, του κύρους και της συντροφικότητας στην κοινωνία των Βίκινγκ.
