Το υπουργείο Ανάπτυξης ετοιμάζει ένα νέο υπερόπλο με στόχο τη βελτίωση και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα των ελέγχων στην αγορά. Η Ανεξάρτητη Εθνική Αρχή, που θα επιβλέπει την αγορά και ανακοινώθηκε από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, αναμένεται να ιδρυθεί το πρώτο εξάμηνο του 2026.
Σύμφωνα με τον Δημήτρη Χριστούλια, η νέα Ανεξάρτητη Εθνική Αρχή για την επιτήρηση της αγοράς και την προστασία των καταναλωτών, το όνομα της οποίας είναι ακόμα υπό διαμόρφωση, θα ακολουθήσει το μοντέλο αντίστοιχων αρχών που λειτουργούν στη Σκανδιναβία, ιδιαιτέρως αυτή της Σουηδίας.
Οι υπάρχουσες ελεγκτικές αρχές θα ενοποιηθούν για να σχηματίσουν αυτή τη νέα Αρχή. Στη διαδικασία αυτή θα συμμετάσχουν η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.), η Διεύθυνση της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και η αναβαθμισμένη θέση του Συνηγόρου του Καταναλωτή. Ο Υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, έχει επισημάνει την ανάγκη για περισσότερους και πιο αποτελεσματικούς ελέγχους ώστε οι τιμές σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες να παραμείνουν ανταγωνιστικές.
Η ίδρυση της Εθνικής Αρχής θα συγκεντρώσει όλες αυτές τις ελεγκτικές υπηρεσίες με κοινό στρατηγικό σχέδιο, προκειμένου να διασφαλισθεί η αποτελεσματικότητα των ελέγχων. Οι καταναλωτές θα έχουν μια ενιαία οδό για την κατάθεση καταγγελιών σχετικά με φαινόμενα όπως η κερδοσκοπία και οι παραπλανητικές εκπτώσεις. Όπως ανέφερε και ο Πρωθυπουργός, η νέα Αρχή θα είναι υπεύθυνη για την επιτήρηση, τις καταγγελίες, τις ποινές και την εξωδικαστική επίλυση διαφορών.
Μέχρι την ολοκλήρωση της νέας Εθνικής Αρχής, ο Συνήγορος του Καταναλωτή θα ενισχυθεί με εξειδικευμένους ελεγκτές, και τον ερχόμενο φθινόπωρο θα είναι διαθέσιμη μία νέα εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα, που θα διευκολύνει τους καταναλωτές να υποβάλουν τις καταγγελίες τους. Θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να στέλνουν φωτογραφίες στις ελεγκτικές υπηρεσίες, εξασφαλίζοντας άμεσες αντιδράσεις. Επιπλέον, η πλατφόρμα e-katanalotis θα παρέχει πληροφορίες σχετικά με τα καταστήματα με τις χαμηλότερες τιμές ανά προϊόν.
Η νέα Εθνική Αρχή θα λειτουργεί αυτόνομα, εποπτευόμενη από το υπουργείο Ανάπτυξης αλλά διατηρώντας την ανεξαρτησία της, όπως συμβαίνει με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Θα συνεργάζεται με την Επιτροπή Ανταγωνισμού και θα αποτελείται από υπάρχοντα στελέχη του Συνηγόρου του Καταναλωτή, της ΔΙΜΕΑ και της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου. Παρά το γεγονός ότι το οργανόγραμμα της νέας Αρχής δεν έχει οριστικοποιηθεί, πηγές αναφέρουν ότι θα υποστηριχθεί από νέους και εξειδικευμένους υπαλλήλους, καθώς και από σύγχρονο εξοπλισμό για τη διενέργεια στοχευμένων και αποδοτικών ελέγχων.
Η τεχνολογία ως σύμμαχος
Η τεχνολογία, κυρίως η τεχνητή νοημοσύνη, θα είναι καθοριστικός παράγοντας στην υλοποίηση της νέας Εθνικής Αρχής για την εποπτεία της αγοράς. Οι ελεγκτές θα χρησιμοποιούν ψηφιακά εργαλεία για να ανιχνεύουν παράνομες αυξήσεις τιμών και παραπλανητικές εκπτώσεις, ενώ οι παραδοσιακοί επιτόπιοι έλεγχοι θα συνεχίσουν να πραγματοποιούνται όπου χρειάζεται.