Η ελληνική κυβέρνηση εργάζεται πάνω στη στρατηγική άμυνάς της για να αντιμετωπίσει τη νέα κατάσταση μετά την επιβολή δασμών από τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Το ξέσπασμα του παγκόσμιου εμπορικού πολέμου έρχεται σε μια στιγμή που η Ελλάδα έχει θέσει φιλόδοξους στόχους για αυξημένο ρυθμό ανάπτυξης και ενίσχυση της εξωστρέφειας το τρέχον έτος.
Στο επίκεντρο βρίσκεται ο στόχος για αύξηση του ΑΕΠ πάνω από 2,3%, αύξηση των επενδύσεων κατά 8,4% και ενίσχυση των εξαγωγών κατά 4%, με επιπλέον 1 δισ. ευρώ στα τουριστικά έσοδα, δημιουργώντας ένα νέο ιστορικό ρεκόρ. Οι προαναφερθέντες στόχοι ενδέχεται να αμφισβητηθούν σε περιβάλλον παγκόσμιας κρίσης, όπως αναφέρει η ΕΡΤ.
Συνεδρίαση του Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής τη Δευτέρα
Καθώς οι αποφάσεις σχετικά με τη δασμολογική πολιτική λαμβάνονται σε παγκόσμιο επίπεδο, το Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα θα επικεντρωθεί στην εύρεση λύσεων για τις κύριες προκλήσεις, τη διευκόλυνση της προσέλκυση επενδύσεων, τη μείωση της γραφειοκρατίας, την αποτελεσματική χρήση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, καθώς και την προώθηση μεταρρυθμίσεων.
Τα βλέμματα θα στραφούν και στις αποφάσεις που θα λάβει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ο παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος ενδέχεται να επιταχύνει τη διαδικασία μείωσης των ευρωπαϊκών επιτοκίων, τα οποία σήμερα είναι στο 2,65% σε σύγκριση με 4,5% στις ΗΠΑ.
Οι αγορές αναμένουν μια ακόμη μείωση κατά τη συνεδρίαση του Απριλίου, καθώς υπάρχει ανάγκη για στήριξη της ανάπτυξης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και αποφυγή του εφιάλτη του στασιμοπληθωρισμού.
«Η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε μια θετική δημοσιονομική πορεία όσον αφορά το πρωτογενές πλεόνασμα και ο κύριος στόχος του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής είναι να προστατευτεί αυτή η αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Οποιαδήποτε απόφαση για τους δασμούς θα επηρεάσει αναπόφευκτα την ευρωπαϊκή οικονομία, και κατά επέκταση και την ελληνική» είπε στο ΕΡΤNews ο γενικός διευθυντής του γραφείου Τύπου του Πρωθυπουργού, Πάνος Αμυράς.
Ο καθηγητής Οικονομικών, Παναγιώτης Τσακλόγλου, χαρακτήρισε την επιβολή δασμών από τον Τραμπ ως μια επιχείρηση να διαλυθεί όποια προσπάθεια έχει γίνει από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά. Υπογραμμίζοντας, μάλιστα, ότι «η κρίση του ‘29 οδήγησε χώρες σε αντίστοιχες ενέργειες, όπως η επιβολή δασμών για προστασία των εγχώριων βιομηχανιών, ελπίζοντας ότι οι ανταγωνιστές τους δεν θα ακολουθούσαν το ίδιο μονοπάτι. Ωστόσο, οι ανταγωνιστές το έκαναν και κολλήσαμε σε έναν εμπορικό πόλεμο με καταστροφικά αποτελέσματα».
Τσιάρας: Στρατηγική για την αξιοποίηση των ελληνικών προϊόντων
«Η επιβολή δασμών από τις Ηνωμένες Πολιτείες στα αγροτικά προϊόντα της Ευρώπης είναι μια ανησυχητική εξέλιξη. Η Ελλάδα εξάγει σημαντικές ποσότητες βασικών αγροτικών προϊόντων στις ΗΠΑ, όπως φέτα, ελιές, ελαιόλαδο και κομπόστες, και οι νέοι δασμοί θα πλήξουν αυτούς τους τομείς» δήλωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, προσθέτοντας «η αγορά των ΗΠΑ είναι κρίσιμη για τα ελληνικά προϊόντα. Πρέπει να έχουμε μια στρατηγική για να αναδείξουμε τη μοναδικότητά τους και να προσπαθήσουμε να εξασφαλίσουμε εξαιρέσεις από τους δασμούς, καθώς πολλά από αυτά δεν ανταγωνίζονται προϊόντα που παράγονται στην Αμερική. Θα εργαστούμε σκληρά σε αυτήν την κατεύθυνση».
Σύμφωνα με τον υπουργό, «οι δασμοί Τραμπ δείχνουν επίσης την ανάγκη να ενταθούν οι προσπάθειες για αναζήτηση νέων αγορών για τα ελληνικά προϊόντα. Πρέπει να ανακατευθύνουμε τις εξαγωγές μας και να επενδύσουμε σε νέες στρατηγικές αγορές που προσφέρουν προοπτικές ανάπτυξης».
Ο υπουργός κατέληξε, «ως μέλη της ΕΕ, θα ακολουθήσουμε τις κοινές αποφάσεις ενάντια στους δασμούς και θα αναζητήσουμε νέους τρόπους για να προωθήσουμε τα ελληνικά προϊόντα. Είναι ξεκάθαρο ότι η υποστήριξη των ελληνικών αγροτικών προϊόντων είναι καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξη της χώρας και η κυβέρνηση δεσμεύεται να εργαστεί σκληρά για την προστασία και ενίσχυση της εξαγωγικής μας βάσης».
Πλεονασματικό το εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων και τροφίμων με τις ΗΠΑ
Το εμπορικό ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων και τροφίμων είναι πλεονασματικό για την Ελλάδα, με αυξητική τάση κατά την περίοδο 2022-2024.
Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το εμπορικό πλεόνασμα στα αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα αυξήθηκε από 534,1 εκατ. ευρώ το 2022 κατά 7,4% το 2023, φτάνοντας τα 573,6 εκατ. ευρώ, και το 2024 σημείωσε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση κατά 17%, αγγίζοντας τα 671,1 εκατ. ευρώ.
Οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων και τροφίμων από τις ΗΠΑ μειώθηκαν από 94,6 εκατ. ευρώ το 2022 σε 78,9 εκατ. ευρώ το 2023 (-16,6%), ενώ το 2024 παρουσίασαν αύξηση 3,9%, φτάνοντας τα 82 εκατ. ευρώ.
Οι ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων και τροφίμων προς τις ΗΠΑ σημειώνουν σταθερή αύξηση και είναι σημαντικά υψηλότερες από τις εισαγωγές μας, με αποτέλεσμα το υψηλό εμπορικό πλεόνασμα.
Ειδικότερα, οι ελληνικές εξαγωγές αυξήθηκαν από 628,7 εκατ. ευρώ το 2022 σε 652,5 εκατ. ευρώ το 2023 (+3,8%) και για το 2024 καταγράφηκε περαιτέρω αύξηση κατά 15,4%, φτάνοντας τα 753,1 εκατ. ευρώ.
Η κατηγορία που πρωταγωνιστεί στις εξαγωγές της Ελλάδας προς τις ΗΠΑ είναι τα φρούτα και λαχανικά, με ιδιαίτερα υψηλό και αυξανόμενο πλεόνασμα, κυρίως μέσω των παρασκευασμένων ελιών.
Ένα στα τρία προϊόντα που εξάγουμε στις ΗΠΑ είναι αγροτικό προϊόν ή τρόφιμο
Όπως δείχνουν τα στοιχεία, τα αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα κατέχουν σημαντικό ποσοστό στις συνολικές ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, με το ποσοστό τους να ανέρχεται στο 28,2% το 2022, 30,8% το 2023 και 31,2% το 2024.
Αυτό σημαίνει ότι ένα στα τρία προϊόντα που εξάγουμε στις ΗΠΑ είναι αγροτικό προϊόν ή τρόφιμο. Αντίθετα, οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων και τροφίμων από τις ΗΠΑ, αποτελούσαν μόλις το 2,7% των συνολικών εισαγωγών το 2022, το 5,2% το 2023 και το 3,8% το 2024.
Το 2024, οι ΗΠΑ κατείχαν τη 26η θέση ως εμπορικός εταίρος της Ελλάδας για εισαγωγές αγροτικών προϊόντων και τροφίμων, με μερίδιο 0,73%, ενώ ήταν στην 3η θέση ως προορισμός εξαγωγών ελληνικών αγροτικών προϊόντων με μερίδιο 6,7%, μετά την Ιταλία (1η θέση με 16%) και τη Γερμανία (2η θέση με 11,7%).
Από ελλειμματικό το 2022, το γενικό εμπορικό ισοζύγιο της Ελλάδας με τις ΗΠΑ μετατράπηκε σε πλεόνασμα το 2024.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, το συνολικό ελληνικό εμπορικό έλλειμμα το 2022 ήταν 1,2 δισ. ευρώ, το 2023 προσαρμόστηκε σε πλεόνασμα ύψους 610,5 εκατ. ευρώ, ενώ το 2024 αυτό το πλεόνασμα μειώθηκε στα 250,5 εκατ. ευρώ.
Συγκεκριμένα, οι εισαγωγές της χώρας μας μειώθηκαν από 3,5 δισ. ευρώ το 2022 σε 1,5 δισ. ευρώ το 2023 (-56,4%), και αυξήθηκαν το 2024 στα 2,2 δισ. ευρώ (+43,4%). Οι εξαγωγές της Ελλάδας μειώθηκαν από 2,2 δισ. ευρώ το 2022 σε 2,1 δισ. ευρώ το 2023 (-5%), και στη συνέχεια αύξηθηκαν το 2024 στα 2,4 δισ. ευρώ (+13,9%).
Αυτό σημαίνει ότι η αξία των εμπορικών συναλλαγών μας με τις ΗΠΑ έχει ενισχυθεί σημαντικά, τόσο στα αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα, όσο και στο σύνολο των προϊόντων.
Όσον αφορά τις κύριες εισαγωγές της χώρας από τις ΗΠΑ, αυτές περιλαμβάνουν φρούτα, λαχανικά και παρασκευάσματα αυτών, ζωοτροφές, ξυλεία και φελλό, καπνό και προϊόντα καπνού, τρόφιμα και παρασκευάσματα, ποτά και δημητριακά.
Τέλος, οι κύριες εξαγωγές της Ελλάδας προς τις ΗΠΑ περιλαμβάνουν φρούτα, λαχανικά και παρασκευάσματα, έλαια και λίπη, γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά, δημητριακά και παρασκευάσματα, τρόφιμα και παρασκευάσματα, ψάρια και παρασκευάσματα, ποτά, ζάχαρη και παρασκευάσματα.
