Αν και ο Σι Τζιπίνγκ είναι ο στενότερος σύμμαχος του Βλάντιμιρ Πούτιν, η Κίνα επιλέγει να παρακάμψει τη Ρωσία για ταχύτερη μεταφορά των εμπορευμάτων της προς την Ευρώπη.
Μετά από σχεδόν 25 χρόνια διαπραγματεύσεων, το Πεκίνο προχωρά στην κατασκευή νέας σιδηροδρομικής γραμμής που θα ενώνει τη βόρεια Κίνα με το Κιργιστάν και το Ουζμπεκιστάν, και από εκεί -παρακάμπτοντας τη Ρωσία- θα φτάνει στην Ευρώπη μέσω Ιράν και Τουρκίας.
Πριν από έναν χρόνο, οι ηγέτες της Κίνας, του Κιργιστάν και του Ουζμπεκιστάν συμφώνησαν για την κατασκευή της σιδηροδρομικής αυτής γραμμής, η οποία θα διασχίζει τις τρεις χώρες.
Ο Σι στοχεύει σε ένα «όραμα» που γίνεται «πραγματικότητα». Το έργο αυτό δηλώνει «την ακλόνητη αποφασιστικότητα των τριών κρατών να ενισχύσουν τη συνεργασία και να προχωρήσουν σε κοινή ανάπτυξη». Σύμφωνα με την εφημερίδα South China Morning Post, το κόστος της κατασκευής αναμένεται να φτάσει τα οκτώ δισεκατομμύρια δολάρια.
Για ιστορικούς λόγους, τα σχέδια για τη νέα διαδρομή χρονίζονται από τη δεκαετία του 1990, με την πρώτη επιστολή προθέσεων να υπογράφεται το 1997.
«Πριν από λίγες εβδομάδες, η China Railway ανακοίνωσε τον πρώτο διαγωνισμό για την κατασκευή τμήματος της γραμμής στο Κιργιστάν, όπως αναφέρει η South China Morning Post. Οι επενδύσεις ανέρχονται σε 4,44 δισεκατομμύρια ευρώ, με ολοκλήρωση των εργασιών για το τμήμα αυτό έως το 2030.
Η πιο σύντομη διαδρομή Ασίας-Ευρώπης
Η σιδηροδρομική γραμμή θα συνδέει την πόλη Κασγκάρ της Κίνας με το Αντιτζάν στο ανατολικό Ουζμπεκιστάν, με περίπου τα μισά από τα 523 χιλιόμετρα της διαδρομής να βρίσκονται στο Κιργιστάν. Σύμφωνα με το «International Railway Journal», η νέα γραμμή θα μειώσει την απόσταση μεταξύ Κίνας και Ευρώπης κατά 900 χιλιόμετρα.
Από το Αντιτζάν, οι αμαξοστοιχίες θα ταξιδεύουν μέσω των υπαρχουσών διαδρομών στο Τουρκμενιστάν και το Ιράν προς την Τουρκία και τελικά προς την Ευρώπη.
Σύμφωνα με τον think tank GFSIS, η νέα γραμμή θα είναι η πιο σύντομη διαδρομή μεταξύ Ασίας και Ευρώπης, μειώνοντας τον χρόνο μεταφοράς των κινεζικών εμπορευμάτων σε μόλις 15 ημέρες.
Σήμερα, η μεταφορά εμπορευμάτων από την Κίνα προς την Ευρώπη γίνεται κυρίως μέσω του «Βόρειου Διαδρόμου», που περνά από το Καζακστάν και τη Ρωσία.
Καχυποψία από τη Μόσχα
Ευρωπαίοι διπλωμάτες αναφέρουν ότι η «στροφή» της Κίνας οφείλεται στις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία. «Οι δυνατότητες της νέας διαδρομής μέσω Κιργιστάν και Ουζμπεκιστάν έχουν αυξηθεί σημαντικά. Ανεξαρτήτως της κατάληξης του πολέμου, η γεωπολιτική αβεβαιότητα θα παραμείνει, όπως και η απειλή νέων κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Ο βόρειος διάδρομος μέσω Ρωσίας, που μέχρι τώρα κυριαρχεί στις μεταφορές μεταξύ Ανατολής και Δύσης, θα χάσει τη σημασία του», προσθέτουν οι ίδιες πηγές.
Αυτό θα επηρεάσει αρνητικά τη Ρωσία και το Καζακστάν, που στο παρελθόν υπήρξαν σημαντικοί δίαυλοι για τις σιδηροδρομικές μεταφορές Κίνας – Ευρώπης. «Αν ολοκληρωθεί η νέα γραμμή, το Ουζμπεκιστάν και το Κιργιστάν μπορεί να γίνουν κεντρικοί εταίροι για τις κινεζικές εξαγωγές – αντί της Ρωσίας και του Καζακστάν», παρατηρεί ο GFSIS.
Ο Γουάνγκ Γιβέι, διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων στο Πανεπιστήμιο Renmin στο Πεκίνο, τόνισε ότι ο σιδηρόδρομος έχει το πλεονέκτημα ότι οδηγεί «απευθείας» στην Ευρώπη και «αποφεύγει τις συγκρούσεις».