Είναι εφικτή μια ιστορική χειραψία Πούτιν – Ζελένσκι στην Κωνσταντινούπολη την Πέμπτη; Φαίνεται απίθανο, αν όχι αδύνατο. Παρόλο που ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, προσκάλεσε τον Ρώσο ομόλογό του, Βλάντιμιρ Πούτιν, να παραστεί αυτοπροσώπως στη συνάντηση, η έκκλησή του δεν φαίνεται να βρίσκει ανταπόκριση. Μάλιστα, αποκλείστηκε και η πιθανότητα να επισκεφθεί την Πόλη και ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ, ο οποίος βρίσκεται σε περιοδεία στον Κόλπο.
Σύμφωνα με τον ρωσικό ιστότοπο “gulagu net”, ο οποίος σχετίζεται με την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας της Ρωσίας (FSO), «ο Πούτιν δεν σκοπεύει να ταξιδέψει στην Κωνσταντινούπολη».
Αντίθετα, το ρωσικό πόρταλ αναφέρει ότι προετοιμάζεται αεροπλάνο για τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, και τον σύμβουλο του Πούτιν, Γιούρι Ουσακόφ, ώστε να μεταβούν στην Κωνσταντινούπολη.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, απέφυγε να σχολιάσει την πρόταση του Ζελένσκι, περιοριζόμενος να δηλώσει ότι η Μόσχα είναι ανοικτή σε «σοβαρές» συνομιλίες για μια «διαρκή ειρηνευτική λύση».
Ο Πούτιν δεν κινδυνεύει
Τεχνικά, ο Πούτιν θα μπορούσε να βρεθεί στην Κωνσταντινούπολη, καθώς η Τουρκία δεν έχει υπογράψει το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, το οποίο έχει εκδώσει ένταλμα σύλληψης εναντίον του για εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία. Έτσι, ο Ρώσος πρόεδρος δεν διατρέχει κίνδυνο σύλληψης στην Τουρκία, με την οποία η Μόσχα διατηρεί σημαντικές συνεργασίες, κυρίως στον ενεργειακό τομέα.
«Ωστόσο, φαίνεται εξαιρετικά απίθανο ο Βλαντιμίρ Πούτιν να επιθυμεί να συναντήσει τον Ουκρανό ομόλογό του», τονίζει η Ταλίν Τερ Μινασιάν, ιστορικός ειδικός στην πρώην ΕΣΣΔ και συνδιευθύντρια του Παρατηρητηρίου Μετασοβιετικών Κρατών. «Οι Τούρκοι έχουν προσφερθεί ως μεσολαβητές σε πολλές περιπτώσεις και η Άγκυρα έχει λόγο στις υποθέσεις της Μαύρης Θάλασσας λόγω της γεωγραφικής της θέσης», προσθέτει.
Η χειραψία αποκλείεται
Η Καρόλ Γκριμό, καθηγήτρια Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο της Μασσαλίας, αναφέρει ότι «για τη ρωσική κυβέρνηση, η επανάσταση του Μαϊντάν το 2014 αποτέλεσε πραξικόπημα, επομένως για τη Μόσχα, η τρέχουσα ουκρανική κυβέρνηση είναι παράνομη. Αυτή η ρητορική διαρκεί καιρό από το Κρεμλίνο και τον Πούτιν, επομένως είναι δύσκολο να τον φανταστούμε να αποδέχεται την πρόταση του Ζελένσκι για μια άμεση συνάντηση σήμερα».
Οι στρατηγικοί στόχοι της Ρωσίας παραμένουν η αλλαγή καθεστώτος στο Κίεβο. Έτσι, η χειραψία Πούτιν-Ζελένσκι είναι απίθανη.
Ενδεχομένως για αυτούς τους λόγους ο Ουκρανός πρόεδρος έχει προτείνει μια «προσωπο με πρόσωπο» συνάντηση. «Είναι κάτι σαν παιχνίδι για τον Ζελένσκι να προτείνει αυτή την άμεση συνάντηση. Ξέρει ότι ο Πούτιν δεν τον θεωρεί νόμιμο πρόεδρο αλλά «δικτάτορα», και αυτή η κίνηση του δίνει τη δυνατότητα να παρουσιάσει τον αντίπαλό του ως κάποιον που αρνείται το απλωμένο χέρι», παρατηρεί η Καρόλ Γκριμό.
Επιπλέον, το Κίεβο θεωρεί ότι η απουσία του Βλαντιμίρ Πούτιν από τη συνάντηση της Κωνσταντινούπολης θα ήταν το «τελικό σήμα» ότι η Μόσχα δεν επιθυμεί να σταματήσει τον πόλεμο.
Ο κίνδυνος κατάρρευσης των συνομιλιών
Το ζήτημα των «συνομιλητών» είναι κρίσιμο. «Εάν ο Ζελένσκι αρνηθεί να μιλήσει με οποιονδήποτε άλλον εκτός από τον Πούτιν, οι συνομιλίες σίγουρα θα αποτύχουν», επισημαίνει η Ταλίν Τερ Μινασιάν, η οποία πιστεύει ότι το αίτημα του Ουκρανού ηγέτη θα μπορούσε «να προκαλέσει την κατάρρευση των πάντων».
Ωστόσο, η Καρόλ Γκριμό τονίζει ότι το Κρεμλίνο θα πρέπει να βρει έναν τρόπο να «παρακάμψει» αυτό το «αγκάθι» προκειμένου να συνεχίσει να εμφανίζεται ως «η πλευρά που επιθυμεί ειρήνη».
Μπορεί η αντίδραση του Ουκρανού προέδρου να είναι απρόβλεπτη, αλλά η παρουσία των δύο προεδρίων δεν είναι απαραίτητη για την έναρξη της ειρηνικής διαδικασίας. «Αν ο στόχος είναι να σιωπήσουμε τα όπλα, δεν είναι αναγκαίο να φέρουμε τον Πούτιν και τον Ζελένσκι στο τραπέζι, αλλά να έχουμε πραγματικούς διαπραγματευτές!», υπογραμμίζει η Ταλίν Τερ Μινασιάν, επισημαίνοντας ότι οι διαπραγματεύσεις δεν είναι το κύριο μέλημα των δύο ηγετών.
«Είναι πολύ πιο αποδοτικό να διαπραγματεύουν επαγγελματίες διπλωμάτες, ειδικά σε αυτό το επίπεδο σύγκρουσης: δεν βλέπουμε πώς οι δύο ηγέτες θα μπορούσαν να συναντηθούν και να επιλύσουν τη διαμάχη.»
Δείτε επίσης:
→Πόλεμος στην Ουκρανία: Οι Γουίτκοφ και Κέλογκ θα ταξιδέψουν στην Τουρκία για τις συνομιλίες Μόσχας – Κιέβου