Κατά τη διάρκεια των εργασιών σε μία παλιά ψαραγορά που προοριζόταν για την κατασκευή χώρου στάθμευσης αυτοκινήτων, εργάτες ανακάλυψαν ένα μεσαιωνικό πλοίο. Αμέσως, αρχαιολόγοι που έσπευσαν στο σημείο διαπίστωσαν ότι το «σκαρί» ήταν εξαιρετικά εύθραυστο και κινδύνευε να καταρρεύσει.
Η ανακάλυψη, που έλαβε χώρα στον χώρο της ιστορικής ψαραγοράς Mercat del Peix στη Βαρκελώνη, αποκάλυψε ένα πλοίο που χρονολογείται από τον 15ο έως τον 16ο αιώνα.
Η τοποθεσία του πλοίου δεν είναι τυχαία. Από το 1439, με την κατασκευή των πρώτων τεχνητών προκυμαίων, η ακτή της Βαρκελώνης άρχισε να αλλάζει δραστικά. Η παλιά παραλία εξαφανίστηκε και οι αρχαίοι ναυτικοί χώροι καλύφθηκαν, ενώ το πλοίο που ανακαλύφθηκε εγκλωβίστηκε σε αυτήν την αλλαγή.
Το εύρημα αυξάνει τις γνώσεις για την ποικιλία και την πολυπλοκότητα της ναυτικής δραστηριότητας στην πόλη κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα. Το τμήμα του πλοίου που ανακαλύφθηκε, προσωρινά ονομαζόμενο Ciutadella I, έχει μήκος 10 μέτρα και πλάτος πάνω από 3 μέτρα, με μία κατασκευή που αποτελείται από περίπου τριάντα ξύλινες νευρώσεις και τουλάχιστον επτά ράβδους, οι οποίες καλύπτουν το κύτος του πλοίου.
Στο σημείο της ανακάλυψης βρέθηκαν οργανικά υπολείμματα όπως κουκουνάρια και σπόροι φουντουκιάς από την ίδια περίοδο, τα οποία τώρα μελετώνται. Τα ευρήματα είναι καλυμμένα με ίζημα και βρίσκονται σε πολύ εύθραυστη κατάσταση.
Λόγω της ευαισθησίας τους, η αρχαιολογική υπηρεσία της Βαρκελώνης ζήτησε τη βοήθεια του αρχαιολογικού μουσείου της Καταλονίας και του Κέντρου Ενάλιας Αρχαιολογίας (CASC), εξασφαλίζοντας έτσι τη σωστή τεκμηρίωση και διατήρηση της ανακαλυφθείσας δομής.
Το ξύλο, ποτισμένο με θαλασσινό νερό, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο και προκειμένου να αποτραπεί η αποξήρανση και η αποσύνθεσή του, έχει καλυφθεί με το χώμα που το περιβάλλει. Οι αρχικές εργασίες περιλαμβάνουν τρισδιάστατη τεκμηρίωση, σήμανση των κομματιών, λήψη δειγμάτων και προετοιμασία για τη μεταφορά τους σε δοχεία γεμάτα νερό.
Στη συνέχεια, θα πραγματοποιηθεί η διαδικασία αφαλάτωσης και διαβροχής του ξύλου με υδροδιαλυτό κερί, ώστε να ενισχυθεί η εσωτερική του δομή και να εξασφαλιστεί η μακροχρόνια συντήρησή του.
Η ιστορική σημασία των ευρημάτων
Η αρχαιολογική αξία του πλοίου αποτελεί μία μοναδική πηγή πληροφόρησης σχετικά με την ιστιοπλοΐα και τις τεχνικές κατασκευής πλοίων της Βαρκελώνης τον 15ο και τον 16ο αιώνα. Συμπληρώνει την ανακάλυψη ενός παρόμοιου πλοίου το 2008 κοντά στον σταθμό Estació de França, γνωστό ως Barceloneta I.
Ωστόσο, το Ciutadella I ακολουθεί το “Μεσογειακό μοντέλο”, παρέχοντας παραδείγματα κυρίαρχων κατασκευαστικών στυλ της εποχής.
Η κατασκευή του νέου χώρου στάθμευσης 7.000 τετραγωνικών μέτρων, ο οποίος σχεδιάζεται ως κόμβος υπηρεσιών βιώσιμης κινητικότητας, θα εξυπηρετήσει το μελλοντικό συγκρότημα βιοϊατρικών ερευνών της Βαρκελώνης, CSIC και UPF.
Το έργο αποτελεί μέρος της στρατηγικής για το Ciutadella del Coneixement, ενός επιστημονικού και αστικού προγράμματος που αποσκοπεί στη μετατροπή του Parc de la Ciutadella και των περίχωρών του σε κορυφαίο χώρο γνώσης και καινοτομίας στην Ευρώπη.
Οι ανασκαφές ανέσυραν 40.000 κυβικά μέτρα άμμου από το υπέδαφος της Βαρκελώνης, η οποία χρησιμοποιήθηκε για την ανακατασκευή της παραλίας Sant Sebastià σε συνεργασία με το λιμάνι της Βαρκελώνης και το BSM.
