Για άλλη μια χρονιά, η μεγαλύτερη ημέρα χαράς για τον χριστιανικό κόσμο επιβαρύνθηκε με τραγωδίες, καθώς οι εορτασμοί του Πάσχα έφεραν σοβαρούς τραυματισμούς και ακρωτηριασμούς σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, με κυριότερα θύματα παιδιά και νέους. Κομμένα δάχτυλα, εγκαύματα και προβλήματα όρασης είναι μόνο μερικές από τις τραγικές συνέπειες των «εκρηκτικών» εθίμου που αναβιώνουν αυτή την εποχή, εν μέσω ενός «ακήρυχτου πολέμου» που δεν φαίνεται να τελειώνει, παρά τις αυξανόμενες φωνές που απαιτούν την κατάργησή τους.
Ρεπορτάζ: Κωνσταντίνα Χαϊνά
Οι πρακτικές της ρίψης βεγγαλικών και κροτίδων κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της Ανάστασης, την Κυριακή του Πάσχα, αλλά και των ημερών πριν από αυτήν, οδηγούν με βεβαιότητα σε πλήθος τραυματισμών. Μια λανθασμένη κίνηση μπορεί να έχει μοιραίες συνέπειες. Στο Λασίθι, ένας 37χρονος υπέστη ακρωτηριασμό σε άκρο του δεξιού του χεριού. Στην Κάλυμνο, ένας 15χρονος τραυματίστηκε σοβαρά από φωτοβολίδα στο χέρι, με σοβαρούς τραυματισμούς στα δάχτυλά του, ενώ στην Φθιώτιδα ένας 14χρονος διακομίσθηκε εσπευσμένα στο Κέντρο Υγείας Αταλάντης, στη συνέχεια στο Γενικό Νοσοκομείο Λαμίας και τέλος στο νοσοκομείο Παίδων στην Αθήνα, μετά από έκρηξη κροτίδας στο χέρι του.
Μια ανάλογη περίπτωση σημειώθηκε και στην Αχαΐα, όπου ο μουσικός Άρης Μουγκοπέτρος μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, αφού κροτίδα εξερράγη στο χέρι του σε παραδοσιακό γλέντι, με αποτέλεσμα να ακρωτηριαστούν τρία από τα δάχτυλά του. «Τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι πολύ χειρότερα, θα μπορούσα να μην ξαναδώ τα παιδιά μου», δήλωσε σε βίντεο που ανήρτησε στα κοινωνικά δίκτυα.
«Η χειρότερη χρονιά από ποτέ»
Ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ, Μιχάλης Γιαννάκος, αναφέρει ότι φέτος έχουμε το χειρότερο Πάσχα σε ό,τι αφορά σοβαρούς τραυματισμούς και ακρωτηριασμούς από κροτίδες.
Σύμφωνα με τον ίδιο, 10 άτομα μεταφέρθηκαν στο ΚΑΤ. «Είναι λυπηρό και ταυτόχρονα εκνευριστικό το γεγονός ότι κάθε χρόνο το Πάσχα, αναγκαζόμαστε να αντιμετωπίσουμε τόσους σοβαρούς τραυματισμούς και ακρωτηριασμούς, κυρίως ανδρών και ανηλίκων από κροτίδες».
Ο κ. Γιαννάκος επεσήμανε ότι οι εισαγωγές με ακρωτηριασμούς ξεκινούν από τη Μεγάλη Πέμπτη. «Ποιος επιτρέπει αυτή την επικίνδυνη κατάσταση και γιατί; Τι κάνουν οι τοπικές Αρχές; Επιτρέπουν να γίνονται οι ενορίες, οι πλατείες και οι εκκλησίες πεδία μάχης με την ρίψη κροτίδων; Νομίζουν ότι αυτό θα προσελκύσει επισκέπτες; Πώς επιτρέπουν οι γονείς στα ανήλικα παιδιά τους να κατασκευάζουν και να ρίχνουν τέτοιες επικίνδυνες εκρηκτικές ύλες; Δε σκέφτονται;» διερωτάται ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ και προσθέτει:
«Πρέπει να σταματήσει αυτή η κατάσταση. Ποιοι πουλάνε υλικά για αυτοσχέδιες κροτίδες σε ανηλίκους; Χρειάζεται εκπαίδευση στα σχολεία για τους κινδύνους που εγκυμονεί αυτή η κατάσταση. Υπάρχουν ειδικοί που μπορούν να φροντίζουν για τα πυροτεχνήματα κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων. Μην δίνετε κροτίδες στον καθένα και όπου να’ ναι. Φέτος το Πάσχα, η κατάσταση ξεπέρασε κάθε όριο με σοβαρούς τραυματισμούς από κροτίδες. Είναι η πιο επικίνδυνη χρονιά από κάθε άλλη».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανέφερε ο κ. Γιαννάκος, στην κλινική χειρού-άνω άκρου του ΚΑΤ, ειδικά στην περίοδο του Πάσχα, μεταφέρθηκαν συνολικά 10 άτομα, από Μεγάλη Πέμπτη έως χθες, που χρειάστηκαν νοσηλεία λόγω σοβαρών τραυματισμών και ακρωτηριασμών.
Ανάμεσα στους νοσηλευόμενους με ακρωτηριασμούς ή σοβαρούς τραυματισμούς είναι και τρία ανήλικα παιδιά, ενώ όλοι οι ασθενείς είναι άνδρες. Οι 9 από τους 10 χρειάστηκε να υποβληθούν σε πολύωρες χειρουργικές επεμβάσεις, ενώ ο ένας αντιμετωπίζεται συντηρητικά.
«Συγχαρητήρια στους γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό της κλινικής για την αφοσίωσή τους στην αποκατάσταση αυτών των ασθενών από σοβαρές αναπηρίες».
«Η ύπαρξη παράνομων προϊόντων είναι εγγενώς επικίνδυνη»
Είναι εφικτό να γιορτάσει κανείς το Πάσχα με ασφάλεια; Από πού προέρχεται η συνήθεια της ρίψης βεγγαλικών; Κάθε «εκρηκτικό» έθιμο απαιτεί συγκεκριμένους ελέγχους. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συλλόγου Ελλήνων Εμπόρων, Εισαγωγέων και Τεχνιτών Καύσης Πυροτεχνημάτων, Κώστα Κρουσταλάκη, όλα τα ατυχήματα στην Ελλάδα προέρχονται από αυτοσχέδια πυροτεχνήματα ή κροτίδες.
Ο κ. Κρουσταλάκης αναφέρει πως πρέπει να γίνει διαχωρισμός στις κατηγορίες των υλικών για να φωτιστεί τι φταίει, αφορά ποιες πρακτικές πρέπει να αλλάξουν. «Στην Ελλάδα, στα Πάσχα, έχουμε έθιμα που προέρχονται από το παρελθόν. Όπως ο ρουκετοπόλεμος της Χίου, οι δυναμίτες στην Κάλυμνο και τα Χαλκούνια στο Αγρίνιο, περιοχές που συνεχίζουν πιστά τις παραδόσεις τους οι οποίες αποτελούν και πόλους έλξης τουριστών. Ωστόσο, υπάρχουν νόμιμα πυροτεχνήματα, αλλά και παράνομα, όπως αυτοσχέδιοι και κροτίδες».
Κατά τον κ. Κρουσταλάκη, τα νόμιμα πυροτεχνήματα πωλούνται σε καταστήματα σε όλη την Ελλάδα και ελέγχονται από την αστυνομία με αυστηρές διαδικασίες. «Τα πυροτεχνήματα αυτά δεν ξεπερνούν τα 80 ντεσιμπέλ, άρα δεν επιβαρύνουν ευπαθείς ομάδες ή ζώα. Υποβάλλονται σε πολλαπλούς ελέγχους και κατασκευάζονται από χημικούς, ακολουθώντας κανόνες ασφαλείας. Όλα τα ατυχήματα στην Ελλάδα προέρχονται από αυτοσχέδια προϊόντα, τα οποία είναι παράνομα και δεν ελέγχονται».
Το να είναι η αγορά βεγγαλικών τόσο εύκολη όσο η αγορά σπίρτων είναι ένα θέμα ανησυχίας. Πολλοί επιτήδειοι πωλούν παράνομα προϊόντα στο διαδίκτυο. «Δυστυχώς, η δυνατότητα να προμηθευτεί κανείς παράνομα προϊόντα είναι εύκολη. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η χρήση νόμιμων πυροτεχνημάτων έχει συμβάλει στη μείωση των ατυχημάτων. Παλαιότερα, το φαινόμενο ήταν εντονότερο, και πιστεύω ότι ο κόσμος έχει γίνει πιο ευαισθητοποιημένος στην πρόληψη, καθώς παίζουν μεγάλο ρόλο η εκπαίδευση και η ατομική ευθύνη.
Ο κ. Κρουσταλάκης υποστηρίζει ότι εάν γίνει σαφής διαχωρισμός ανάμεσα στα νόμιμα και τα παράνομα προϊόντα, η κατάσταση θα μπορούσε να βελτιωθεί. «Ο τομέας μας προσπαθεί να εξελιχτεί και δεν έχει καμία σχέση με την παρανομία. Για παράδειγμα, τα τελευταία χρόνια έχουν προκύψει αθόρυβα πυροτεχνήματα που προτιμώνται από αρκετούς δήμους στην Ελλάδα. Οι αυτοσχέδιες και κροτίδες που απαγορεύονται είναι αναμφίβολα επικίνδυνες και μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά ατυχήματα. Η ύπαρξή τους είναι επικίνδυνη. Όταν εκρήγνυνται προϊόντα αυτού του είδους, αφήνουν θραύσματα και υπάρχει σοβαρός κίνδυνος τραυματισμού στο χέρι και το κεφάλι».
Αντιθέτως, ακόμα και η εσφαλμένη χρήση νόμιμων πυροτεχνημάτων συνεπάγεται πολύ λιγότερο κίνδυνο, σύμφωνα με τον κ. Κρουσταλάκη. «Η πλήρης απαγόρευση τους θα είχε μόνο αρνητικά αποτελέσματα. Απαιτείται ενημέρωση και υπευθυνότητα από όλους μας, ώστε να μειωθούν οι τραυματισμοί τις γιορτές».