Οι ανασκαφές σε μια περιοχή που αναφέρθηκε στη βιβλιογραφία το 1966, αλλά παρέμεινε ανέγγιχτη, αποκάλυψαν έναν αρχαίο οικισμό, ο οποίος αποδείχθηκε ότι ήταν γεμάτος ζωή, στρατηγικά τοποθετημένος σε εμπορικούς δρόμους και προικισμένος με πλούτο.
Πρόσφατες αρχαιολογικές έρευνες στην πόλη Gradishte της Βόρειας Μακεδονίας φ revealedέδωσαν τον συγκεκριμένο σημαντικό αρχαίο οικισμό, η ανακάλυψη του οποίου ανατρέπει προηγούμενες εκτιμήσεις σχετικά με την ιστορική σημασία της περιοχής.
Αρχικά θεωρήθηκε ως ένα απλό στρατιωτικό φυλάκιο που είχε δημιουργηθεί για να αποτρέπει ρωμαϊκές επιθέσεις, όμως τα ευρήματα δείχνουν ότι το Gradishte ήταν στην πραγματικότητα μια ακμάζουσα πόλη με πλούσια πολιτιστική και οικονομική ζωή, προϋπάρχουσα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας κατά πολλές αιώνες.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από μια συνεργατική ομάδα μεταξύ της Πολυτεχνικής Σχολής της Πενσυλβάνιας, του Ινστιτούτου των Σκοπίων και του Μουσείου της πόλης Μπίτολα (Μοναστήρι), αποκαλύπτοντας ότι η ακρόπολη του Gradishte εκτείνεται τουλάχιστον σε 7 στρέμματα.
Η εκτενής περιοχή έχει αποδώσει πλήθος ευρημάτων, όπως πέτρινα τσεκούρια, νομίσματα, ένα πήλινο εισιτήριο θεάτρου, κεραμικά, κομμάτια παιχνιδιών και εργαλεία υφαντικής, που αποδεικνύουν την ύπαρξη ενός ευημερούντος οικισμού τουλάχιστον από το 360 π.Χ.
Η χαμένη πρωτεύουσα
Ο αρχαιολόγος Nick Angeloff υποστήριξε ότι αυτή η τοποθεσία μπορεί να είναι η χαμένη πρωτεύουσα του Βασιλείου της Λυγκηστίδας, μιας αρχαίας πολιτείας στην περιοχή της αρχαίας Μακεδονίας που ιδρύθηκε τον 7ο αιώνα π.Χ.
“Πρόκειται για μια σημαντική αποκάλυψη”, δήλωσε ο Angeloff. “Υπογραμμίζει τα περίπλοκα δίκτυα και τις δομές εξουσίας της αρχαίας Μακεδονίας, ειδικά λόγω της στρατηγικής θέσης της πόλης, που γειτνίαζε με τα εμπορικά δίκτυα της Κωνσταντινούπολης. Είναι πιθανό να πέρασαν από την περιοχή ιστορικές προσωπικότητες, όπως ο Οκταβιανός και ο Αγρίππας, στην πορεία τους να αναμετρηθούν με την Κλεοπάτρα και τον Μάρκο Αντώνιο κατά τη Ναυμαχία του Άκτιου (31 π.Χ.)”.
Η περιοχή αναφέρθηκε για πρώτη φορά το 1966 και παρέμενε ανεξερεύνητη έως πρόσφατα. Σύγχρονες μέθοδοι αρχαιολογίας όπως το ραντάρ διείσδυσης εδάφους και η τεχνολογία lidar (τηλεπισκόπηση με λέιζερ) μέσω drone έχει συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση της έκτασης και της επιρροής του οικισμού.
Η εύρεση ενός νομίσματος που κόπηκε στην εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου (325-323 π.Χ.) υποδεικνύει ότι η ίδρυση της πόλης μπορεί να χρονολογείται από την Εποχή του Χαλκού (3.300 – 1.200 π.Χ.).
Ο αρχαιολόγος Engin Nasuh, σύμβουλος στο Εθνικό Ινστιτούτο και Μουσείο της πόλης Μπίτολα (Μοναστήρι), τόνισε τη σημασία των ευρημάτων: “Είμαστε μόλις στην αρχή της ανακάλυψης της ιστορίας της περιόδου. Αφού ρίχνουν φως στο παρελθόν των Βαλκανίων, οι εν λόγω ανακαλύψεις συμβάλλουν επίσης στην ευρύτερη κατανόηση του αρχαίου Μακεδονικού πολιτισμού”.
“Ίσως το πρώτο σύγχρονο κράτος της Ευρώπης”
Τα αντικείμενα που βρέθηκαν στο Gradishte, συμπεριλαμβανομένων δειγμάτων από κάρβουνο και οστά, χρονολογούνται μεταξύ 360 π.Χ. και 670 μ.Χ., καταδεικνύοντας μια μακρά περίοδο κατοίκησης και πολιτιστικής ανάπτυξης. Το αρχαίο κράτος, ένα από τα πρώτα σύγχρονα κράτη της Ευρώπης, έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του πολιτικού και πολιτιστικού τοπίου της περιοχής.
Καθώς συνεχίζονται οι ανασκαφές, φοιτητές, καθηγητές και ερευνητές από τους συμμετέχοντες φορείς παραμένουν αφοσιωμένοι στην αποκάλυψη ολόκληρης της ιστορίας της αρχαίας πόλης. Ο Nasuh συγκρίνει τις προσπάθειές τους με τη συναρμολόγηση ενός εκτενούς παζλ, όπου κάθε νέα ανακάλυψη προσθέτει ένα κομμάτι στη συνολική εικόνα των πρώτων ευρωπαϊκών πολιτισμών.
“Οι συνεχείς ανασκαφές υπόσχονται να αποκαλύψουν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τα περίπλοκα δίκτυα και τον προοδευμένο πολιτισμό της αρχαίας Μακεδονίας”, παρατήρησε. “Κάθε νέα μελέτη μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στην κατανόηση των πολύπλοκων πτυχών της ιστορίας”.
Τα ευρήματα στην πόλη Gradishte δεν αναθεωρούν μόνο τη γνώση μας για την ιστορία των Βαλκανίων αλλά αναδεικνύουν και την αλληλεπίδραση των αρχαίων πολιτισμών, προσφέροντας πολύτιμες πληροφορίες για την ανάπτυξη των πρώτων ευρωπαϊκών κρατών και τη μακρόχρονή επιρροή τους στον κόσμο.
