Δεν υπάρχουν λόγια. Είναι μια κοινή φράση που ακούμε συχνά, ειδικά στην Αμερική, όπου οι φονικές επιθέσεις σε σχολεία έχουν θύματα ανυποψίαστους μαθητές και συνήθως νεαρούς δράστες, νυν ή πρώην συμμαθητές τους.
Και στην Αυστρία; Στην καρδιά της πολιτισμένης Ευρώπης;
Αυτό που συνέβη στο Γκρατς είναι απίστευτο. Τόσοι πολλοί νεκροί: μαθητές, δάσκαλοι και ο 21χρονος δράστης, που αυτοκτόνησε.
Η ζωή 11 ανθρώπων – κυρίως νέων – κόπηκε απότομα. Πόσο άδικη είναι αυτή η κατάσταση, πόσο ακατανόητη η μοίρα.
Ωστόσο, τα λόγια δεν πρέπει να σιωπούν. Ο 21χρονος δράστης είχε νόμιμα στην κατοχή του τα δύο όπλα που χρησιμοποίησε στο Γκρατς. Η Αυστρία έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά οπλοκατοχής στην Ευρώπη, σύμφωνα με την έρευνα «Small Arms Survey» του Μεταπτυχιακού Ινστιτούτου Διεθνών και Αναπτυξιακών Σπουδών στη Γενεύη, με 30 πυροβόλα ανά 100 άτομα. Αντίστοιχα μόνο στην πρώην Γιουγκοσλαβία παρατηρούνται τέτοιες αναλογίες.
Η πολιτεία και η κοινωνία πρέπει να διερευνήσουν τα κίνητρα πίσω από το έγκλημα. Όχι μόνο για να βγει στο φως η αλήθεια, αλλά και για να μάθουμε πώς θα μπορούσαμε να το αποτρέψουμε και πώς να απαλλαγούμε από μελλοντικούς «μιμητές».
Για την ιστορία, ο δράστης δεν ήταν μετανάστης, είτε νόμιμος είτε παράτυπος. Ήταν Αυστριακός, γέννημα της πατρίδας του Μότσαρτ. Αξίζει να το τονίσουμε, καθώς συχνά συνδυάζουμε-ίσως σκόπιμα- τους μετανάστες με εγκλήματα και βία.
Δυστυχώς, οι αβεβαιότητες και τα κοινωνικά αδιέξοδα τροφοδοτούν το μίσος.
Παράδειγμα αποτελεί το δράμα του Λος Άντζελες, όπου η γη του Αμερικανικού Ονείρου έχει μετατραπεί σε έναν εφιάλτη. Ουδείς με κοινή λογική και καλές προθέσεις θα ήθελε να ζει εκεί.
Η κατάσταση στο Λος Άντζελες μπορεί να ερμηνευτεί με πολλούς τρόπους. Οι υποστηρικτές του Τραμπ θα ισχυριστούν ότι η βία κατά των παράτυπων μεταναστών είναι αναγκαία, καθώς η τάξη απειλείται από εγκληματίες και τους Δημοκρατικούς συμμάχους τους. Όποιος θέλει να το πιστέψει, μπορεί.
Αντίθετα, οι αντίπαλοι του Τραμπ υποστηρίζουν ότι η στρατηγική της κυβέρνησης οδηγεί τη χώρα προς έναν σχεδόν εμφύλιο πόλεμο, με στόχο να πείσουν τη μισή χώρα ότι θέλουν να καταστρέψουν την άλλη μισή. Ενώ προσεγγίζουμε τις ενδιάμεσες εκλογές, ο Τραμπ θέλει τη χώρα διαιρεμένη και την αντίπαλη παράταξη να θεωρείται υπεύθυνη για την αναρχία.
Πιστεύει ότι τα πάντα μπορούν να λυθούν με βία: πρώτα με την Εθνοφρουρά, μετά με τους Πεζοναύτες. Όμως, μπορεί να φουντώσει τη φωτιά που καίνε πολλοί εμπρηστές.
Το Χόλιγουντ το έχει ήδη προειδοποιήσει με την ταινία Civil War, που προβλήθηκε το καλοκαίρι του 2024: μια υπερβολική αντίδραση ενός βάναυσου Αμερικανού προέδρου μπορεί να πυροδοτήσει εμφύλιο πόλεμο. Ακόμα και το Χόλιγουντ μπορεί να προσφέρει διδάγματα για την κατήφεια της Δύσης. Μια πολιτική βασισμένη στη δαιμονοποίηση και στο μίσος δεν μπορεί παρά να οδηγήσει σε αυτό το αποτέλεσμα, είτε στο Λος Άντζελες είτε στο Γκρατς.