Μια επιστημονική μελέτη επισημαίνει την ανάγκη άμεσης και αποτελεσματικής διαχείρισης των υδατικών πόρων του ποταμού Αώου στην περιοχή των Ιωαννίνων, με βάση οικολογικά κριτήρια. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Σώστε την Μπλε Καρδιά της Ευρώπης» και δημοσιεύτηκε από την οργάνωση Riverwatch και το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA).
Σύμφωνα με τα ευρήματα, παρατηρείται έλλειψη οικολογικής ροής από το φράγμα των Πηγών Αώου, γεγονός που έχει σοβαρές συνέπειες για το οικοσύστημα του ποταμού. Η κατάσταση αυτή οδηγεί σε ανεπαρκή αναπαραγωγικά ενδιαιτήματα για την ιχθυοπανίδα και συνοδευόμενη μείωση της ροής κατά μήκος του ποταμού. Οι συνέπειες εντοπίζονται σε κρίσιμες περιοχές του Αώου, οι οποίες βρίσκονται εντός τριών προστατευόμενων ζωνών του δικτύου Natura 2000 καθώς και στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου.
Στη μελέτη αναφέρεται συγκεκριμένα:
«Το 1987, κατασκευάστηκε το φράγμα και ο Υδροηλεκτρικός Σταθμός των Πηγών Αώου, που ανήκει στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (Δ.Ε.Η. Α.Ε.). Το έργο βρίσκεται σε προστατευόμενη περιοχή του Δικτύου Natura 2000, γνωστή ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας «Βάλια Κάλντα και Τεχνητή Λίμνη Αώου», με κωδικό GR1310002. Το νερό από τον ταμιευτήρα δεν επιστρέφει στον ποταμό Αώο αλλά εκτρέπεται σε άλλες λεκάνες, κάνοντάς το Ουσιαστικά αναποτελεσματικό για τον Αώο. Παρά τη υψηλή οικολογική αξία της περιοχής, δεν υπάρχει φυσική ροή κάτω από το φράγμα, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο τα υδάτινα οικοσυστήματα και παραβιάζει ευρωπαϊκές οδηγίες. Η αναγκαία «οικολογική παροχή» είναι κρίσιμη για την υποστήριξη της ζωής στο ποτάμι, επηρεάζοντας τη ποιότητα του νερού, τη μεταφορά θρεπτικών ουσιών και το ποτάμιο τοπίο. Τα αυτόχθονα υδρόβια είδη χρειάζονται αυτές τις μεταβλητές ροές για να διατηρήσουν την οικολογική τους ισορροπία και βιοποικιλότητα.»
Ο περιφερειάρχης Ηπείρου, Αλέξανδρος Καχριμάνης, που συμμετείχε στην κατασκευή του φράγματος ως δημοτικός σύμβουλος το 1987 και αργότερα ως δήμαρχος, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι δεν έχουν παρατηρηθεί σημαντικές αλλαγές στην κατάσταση του ποταμού τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, τόνισε την ανάγκη να λειτουργεί η ΔΕΔΗΕ το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο ως αιχμηρό έργο και όχι συνεχώς καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
