Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα βυζαντινό μοναστήρι ηλικίας 1.500 χρόνων σε εξαιρετική κατάσταση, καθώς και ένα εντυπωσιακό ψηφιδωτό στο παρεκκλήσι του. Τα ευρήματα, όπως μια επιγραφή στην ελληνική γλώσσα, έχουν ενθουσιάσει τους ερευνητές, προσφέροντας πολύτιμες πληροφορίες για τη ζωή τον 6ο αιώνα.
Σύμφωνα με μια πρόσφατη αναφορά από την Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων, βρέθηκε ένα καλά διατηρημένο μοναστήρι της Βυζαντινής εποχής, καθώς και μια αγροτική κατοικία στο Νάαλ Πεχάρ (Naḥal Peḥar), κοντά στον σύγχρονο οικισμό Giv‘ot Bar, νότια της Μπερ Σεβά.
Ο διευθυντής της ανασκαφής, Nir-Shimshon Paran, δήλωσε: “Το μοναστήρι είναι εξαιρετικά καλά διατηρημένο και προσφέρει μια ματιά στην καθημερινή ζωή των μοναχών που ζούσαν στην έρημο Νεγκέβ κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής περιόδου. Το φτιάχνανε τώρα ψηφιδωτά δάπεδα που πιθανόν κατασκεύασαν οι ίδιοι οι μοναχοί.”
Ο Paran τόνισε επίσης: “Τα περισσότερα από τα ευρήματα στο μοναστήρι εντοπίστηκαν στα δάπεδα, αποκαλύπτοντας μια συστηματική εγκατάλειψη κατά την ύστερη Βυζαντινή περίοδο και την πρώιμη εποχή του Χαλιφάτου των Ομεϋαδών (6ος-7ος αιώνας μ.Χ.).”
“Είναι πιθανό ότι το μοναστήρι εγκαταλείφθηκε κατά την μετάβαση προς την πρώιμη Ισλαμική περίοδο, εξαιτίας της περιορισμένης ασφάλειας στην περιοχή.” Το συγκρότημα του μοναστηριού περιλαμβάνει ένα παρεκκλήσι, μια τραπεζαρία, κουζίνα, υποστηρικτικές πτέρυγες και ένα πιεστήριο κρασιού. “Το κύριο κτίριο είχε στιβαρούς τοίχους, δίνοντάς του την όψη οχυρωμένης κατασκευής,” σημειώνεται στην αναφορά της ανασκαφής.
Η ελληνική επιγραφή
Μία από τις πιο εντυπωσιακές ανακαλύψεις ήταν ένα μοναδικό ψηφιδωτό στο παρεκκλήσι: “Στο κέντρο του ψηφιδωτού, υπάρχει ένας Σταυρός της Μάλτας και κάτω από αυτόν, σε μια κορνίζα, μια ελληνική επιγραφή τριών γραμμών που αναγράφει το όνομα του μοναστηριού και τα ονόματα τεσσάρων μοναχών που έζησαν εκεί,” αναφέρει η μελέτη.
Σε παρακείμενα δωμάτια, έχουν βρεθεί στοιχεία που σχετίζονται με την καθημερινή ζωή στο μοναστήρι. Ένα κωνικό κοίλωμα στο μωσαϊκό ενδέχεται να χρησιμοποιούνταν για την τοποθέτηση αγγείων, αναφέρει ο Paran. Μεταξύ των ευρημάτων υπάρχει κεραμική που χρονολογείται από το 460 έως το 475 μ.Χ. και ένα κατσαρόλι που χρονολογείται από τον 5ο έως τον 7ο αιώνα.
Δύο τάφοι ανακαλύφθηκαν σε μια αψίδα επενδεδυμένη με πέτρες: “Στο ανατολικό άκρο του νότιου τάφου, είχε χαραχθεί ένας σταυρός,” δηλώνει ο Paran. “Άλλα αντικείμενα, όπως ένας στύλος από πρόσοψη ιερού που κατέρρευσε, ένας χάλκινος γάντζος, αλυσίδες και γυάλινες λυχνίες υποδηλώνουν ότι ο χώρος χρησιμοποιούνταν για λειτουργικούς σκοπούς.”
Εργαστήριο κρασιού και επιγραφές
Η κουζίνα αναγνωρίστηκε από ένα “στρώμα στάχτης 10 εκατοστών, που αποδεικνύει ότι εκεί ήταν μαγειρείο,” μαζί με τραπέζια. “Κάτω από το τραπέζι, το κάτω μισό ενός αγγείου αποθήκευσης ήταν βυθισμένο στο δάπεδο, πιθανά χρησιμοποιούμενο ως φούρνος (ṭabun),” αναφέρει η μελέτη.
Στο μοναστήρι βρέθηκε και ένα εργαστήριο παραγωγής κρασιού: “Στον βορειοανατολικό τομέα των υποστηρικτικών τμημάτων, ανακαλύφθηκε δάπεδο για το πάτημα κρασιού (5.7 × 6.0 μ.), με κλίση προς τα νότια.” Η ανασκαφή αποκάλυψε επίσης μια τάφρο επιστρωμένη με γύψο για τη ζύμωση και την καθίζηση του μούστου και μια πιθανή δεξαμενή.
Οι ανακαλύψεις περιλαμβάνουν δύο επιτάφιες επιγραφές γραμμένες με κόκκινη-καφέ μελάνη, επιβεβαιώνοντας ότι η περιοχή χρησιμοποιούνταν ως σημείο ταφής.
Η αγροτική κατοικία
Οι αρχαιολόγοι εντόπισαν μια αγροτική κατοικία που χρονολογείται στην ίδια περίοδο, ακριβώς νότια του μοναστηριού. Μια δομή περιλάμβανε έναν ορθογώνιο πύργο ελέγχου με μια μικρή αίθουσα. Στο δάπεδό της ανακαλύφθηκε ένα νόμισμα που χρονολογείται στο πρώτο μισό του 6ου αιώνα μ.Χ.
“Το μοναστήρι και η αγροτική κατοικία προέρχονται από την ίδια χρονική περίοδο… φαίνεται ότι και τα δύο κτίρια εγκαταλείφθηκαν κατά την ύστερη Βυζαντινή περίοδο (τέλη του 6ου-7ου αιώνα μ.Χ.),” σημειώνει ο Paran.
Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στον τόμο 116 του περιοδικού “Atiqot” από την Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων.
Η ανακάλυψη προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για την μοναστική ζωή στην έρημο πριν από 1.400 χρόνια, αποκαλύπτοντας στοιχεία σχετικά με την καθημερινότητα των μοναχών που ζούσαν στην περιοχή κατά τη Βυζαντινή εποχή.
