Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα μυστικό υπόγειο πέρασμα που οδηγεί σε ένα παλάτι, όταν κλήθηκαν από εργάτες που εργάζονταν σε έργα αποκατάστασης.
Η ανακάλυψη πραγματοποιήθηκε στην οδό Hrvojeva, κοντά στα ανάκτορα του Διοκλητιανού. Οι εργάτες αποκάλυψαν μία σημαντική ανακάλυψη που αλλάζει όσα γνωρίζαμε για τη ρωμαϊκή ζωή και αρχιτεκτονική, στην καρδιά της αρχαίας Δαλματίας.
Κατά τη διάρκεια των εργασιών στην ιστορική πόλη Σπλιτ, οι αρχαιολόγοι βρήκαν έναν χαμένο υπόγειο διάδρομο, θαμμένο για πάνω από πέντε αιώνες. Το κρυφό ρωμαϊκό πέρασμα συνδέει την πολυσύχναστη οδό με τα εμβληματικά κελάρια του ανακτόρου του Διοκλητιανού, το οποίο είχε παραμείνει σφραγισμένο και ξεχασμένο από την εποχή των οθωμανικών επιδρομών.
Το Ανάκτορο του Διοκλητιανού
Το Παλάτι του Διοκλητιανού βρίσκεται στο κέντρο του Σπλιτ, στην Κροατία, και είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά και καλοδιατηρημένα μνημεία της ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής.
Οικοδομήθηκε στα τέλη του 3ου και στις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ. (περ. 295-305 μ.Χ.) ως κατοικία και φρούριο για τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Διοκλητιανό, που αποσύρθηκε το 305 μ.Χ. Μετά τον θάνατό του, το παλάτι συνέχισε να χρησιμοποιείται και με την πάροδο του χρόνου μετατράπηκε σε φρούριο και στη συνέχεια σε πόλη.
Τον 7ο αιώνα, οι κάτοικοι της περιοχής κατέφυγαν εντός του παλατιού για προστασία από τις επιθέσεις και εγκαταστάθηκαν μέσα στα τείχη του, έτσι γεννήθηκε η πόλη του Σπλιτ.
Στους επόμενους αιώνες, το παλάτι υπήρξε υπό βυζαντινή, βενετική και αυστριακή κυριαρχία, αλλά παρέμεινε ζωντανό και λειτουργικό, με τα ερείπια του να ενσωματώνονται στην αστική δομή.
Σήμερα, το Παλάτι του Διοκλητιανού είναι το κέντρο του ιστορικού κέντρου του Σπλιτ και από το 1979 έχει αναγνωριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Πολλά από τα αρχαία κτίρια χρησιμοποιούνται για κατοικίες, καταστήματα, εστιατόρια και μουσεία.

Σημαντικά ευρήματα για τη ζωή στην εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
Η πρόσφατη διαδρομή προσφέρει σπάνια στοιχεία για την καθημερινή ζωή κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής περιόδου. “Όταν ο Διοκλητιανός ήταν αυτοκράτορας, αυτή η περιοχή ήταν γεμάτη ζωή”, αναφέρει η Bulić Baketić, διευθύντρια του μουσείου του Σπλιτ. “Φέρνουμε στο φως τις στρώσεις ενός κάποτε ακμάζοντος πολιτισμού”.
Μια χρονοκάψουλα κάτω από την πόλη
Αρχικά, οι αρχαιολόγοι αναζητούσαν έναν 17ο αιώνα πύργο, που θεωρούνταν ότι είχε κατεδαφιστεί. Αντί γι’ αυτό, βρήκαν μια δίοδο που οδηγεί ανοιχτά στο παρελθόν – ένα τούνελ στο ανατολικό τείχος του παλατιού.
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι ήταν κάποτε συνδεδεμένο με τα κελάρια του ανακτόρου. Είχε σκάλες που οδηγούσαν στα άνω διαμερίσματα και αργότερα χρησιμοποιήθηκε διαφορετικά, από έναν επίσκοπο που μεταμόρφωσε τους κήπους του σε αυτοκρατορικά δωμάτια.
“Η δίοδος αυτή μάλλον έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην αλλαγή του ανακτόρου από αυτοκρατορική κατοικία σε εκκλησιαστικό φρούριο”, εξήγησε ο ηγέτης της αρχαιολογικής ομάδας, Nebojša Cingeli.
Η ανακάλυψη εντάσσεται στο πλαίσιο πρωτοβουλίας για τη συντήρηση και αποκατάσταση των θόλων του ανακτόρου, καθώς και τη βελτίωση των ιστορικών υποδομών του Σπλιτ. Επιπλέον, ανοίγει νέα αρχαιολογικά μέτωπα, όπως τον μυστηριώδη πύργο της οικογένειας Τσιπριάνι (Ciprianis), που παραμένει ανεξερεύνητος, υποδηλώνοντας ότι εξακολουθούν να κρύβονται μυστικά κάτω από την επιφάνεια.
Πλέον διαθέσιμο στους επισκέπτες
Μέχρι πρόσφατα, τα κελάρια του ανακτόρου είχαν μόνο μία είσοδο και έξοδο. Τώρα, με την προσθήκη δεύτερης εισόδου, η διάβαση ενισχύει την ασφάλεια των επισκεπτών και βελτιώνει την εμπειρία τους στην αρχαία πολιτιστική κληρονομιά του Σπλιτ.
Η Jasna Jerkov, επικεφαλής του τμήματος για την παλιά πόλη και την πολιτιστική κληρονομιά, ανέδειξε τη σημασία των συνεχών ανασκαφών: “Αυτό το εύρημα τονίζει τη σημασία της εξερεύνησης κάθε πέτρας και κάθε τοίχου. Το ανάκτορο συνεχίζει να μας αποκαλύπτει μυστικά”.
Με μόνιμη πρόσβαση πλέον στο κοινό, το μυστικό πέρασμα αποτελεί όχι μόνο ένα αρχιτεκτονικό θαύμα, αλλά και μια «αρτηρία» που επανασυνδέει τον σύγχρονο κόσμο με την ρωμαϊκή πολιτιστική κληρονομιά του Σπλιτ.