Θραύσματα ανθρώπινων οστών που ανακαλύφθηκαν σε μια σπηλιά αποκαλύπτουν την σκοτεινή και απάνθρωπη πλευρά ενός από τους πιο εξωτικούς πολιτισμούς του κόσμου, που περιλάμβανε ανθρωποθυσίες.
Αρχαιολόγοι που μελετούν τον πολιτισμό των Μάγια στη Γουατεμάλα βρήκαν θραύσματα ανθρώπινων οστών σε σπηλιά όπου η ανθρωποθυσία ήταν κοινή πρακτική, συνδεόμενη με την προσφορά αίματος στους θεούς. Θεωρούνταν η ύψιστη θυσία.
Οι μέθοδοι περιλάμβαναν αποκεφαλισμούς και εκρίζωση καρδιών, με εξερευνήσεις σε περιοχές όπως το Chichén Itzá και το Actun Tunichil Muknal να αποκαλύπτουν οστά θυμάτων, πολλές φορές παιδιών, που μαρτυρούν τη σημασία των ανθρωποθυσιών στις θρησκευτικές τελετές των Μάγια.
Ανθρωποθυσίες για βροχόπτωση
Κοντά στην αρχαία πόλη Dos Pilas στη βόρεια Γουατεμάλα, οι αρχαιολόγοι έκαναν μια ανατριχιαστική ανακάλυψη που αποκαλύπτει την προσπάθεια των Μάγια να εξευμενίσουν τους θεούς της γεωργίας.
Στη “Σπηλιά του Αίματος”, οι επιστήμονες βρήκαν εκατοντάδες σπασμένα ανθρώπινα οστά με εμφανή σημάδια βίας. Πολλά από αυτά ήταν κυριολεκτικά διαμελισμένα, υποδεικνύοντας ανθρωποθυσίες που χρονολογούνται γύρω στα 2.000 χρόνια πριν.
Η Σπηλιά του Αίματος
Η “Σπηλιά του Αίματος”, που βρίσκεται σε δίκτυο υπόγειων θαλάμων της Dos Pilas και ανακαλύφθηκε τη δεκαετία του 1990, χρονολογείται μεταξύ 400 π.Χ. και 250 μ.Χ.
Οι Μάγια χρησιμοποιούσαν τις σπηλιές κατά περιόδους ευημερίας, και στην “Σπηλιά του Αίματος” φαίνεται ότι λάμβαναν χώρα θυσιαστικές τελετές που συνδέονταν με γεωργικές εργασίες.
Η Michele Bleuze, βιοαρχαιολόγος από το κρατικό πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, σημειώνει ότι παρατηρείται ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο: τα ευρήματα περιλαμβάνουν κομμάτια σώματος και όχι ολόκληρους σκελετούς, υποδηλώνοντας ότι τα μέλη του σώματος είχαν εξίσου μεγάλη αξία.
Βάναυσα τελετουργικά εξευμένιζαν αιμοδιψείς θεούς
Ο κατακερματισμός των οστών είναι κεντρικής σημασίας για την κατανόηση της σκοπιμότητας της σπηλιάς. Ανακαλύφθηκαν στην επιφάνεια του δαπέδου, μαρτυρώντας ότι δεν ήταν μέρος παραδοσιακής ταφής.
Η παρουσία κόκκινης ώχρας και λεπίδων από οψιδιανό ενισχύει τη θεωρία ότι η “Σπηλιά του Αίματος” ήταν χώρος θυσίας και όχι τάφος.
Η ιατροδικαστική ανάλυση
Η κατάσταση των οστών παρέχει ισχυρές ενδείξεις για την τελετουργική βία. Η ιατροδικαστική ανθρωπολόγος Ellen Fricano εξέτασε τα τραύματα και βρήκε ενδείξεις σοβαρών τραυματισμών που συνέβησαν κοντά στο χρόνο θανάτου.
Ανακαλύφθηκαν ίχνη κοπής στο μέτωπο και ισχίο παιδιού, υποδεικνύοντας σκόπιμο διαμελισμό.
Η διάταξη των οστών φαίνεται επίσης σκόπιμη και όχι τυχαία. Σε ένα θάλαμο βρέθηκαν τέσσερα κρανιακά καλύμματα τοποθετημένα το ένα πάνω στο άλλο, δείχνοντας προσεκτική μεταχείριση.
Η σπηλιά είναι προσβάσιμη μόνο μέσω ενός στενού περάσματος, και κατά μεγαλύτερο μέρος του χρόνου ήταν πλημμυρισμένη, γεγονός που κάνει την πρόσβαση δύσκολη.
Αρχαίο τελετουργικό των Μάγια που επιβιώνει έως σήμερα
Η αναφορά στην 3η Μαΐου, ημέρα του Ιερού Σταυρού, είναι σημαντική για την κατανόηση των θυσιών. Σήμερα, αυτή η ημέρα συμπίπτει με την έναρξη των ετήσιων βροχών και περιλαμβάνει τελετές στις σπηλιές με αίτημα για βροχή.
Οι αρχαιολόγοι που εργάζονται στο “Σπήλαιο του Αίματος” πιστεύουν ότι οι θυσίες που γίνονταν στο παρελθόν συνδέονται με αυτές τις εκκλήσεις.
Η προσφορά μελών ή ολόκληρων σωμάτων ήταν πιθανόν τρόπος για να εξευμενιστεί ο θεός της βροχής Τσάκ, προκειμένου να επιτευχθούν ευνοϊκές βροχοπτώσεις.
Αν και οι ανακαλύψεις ανθρωποθυσιών δεν είναι σπάνιες, τα ευρήματα από τη “Σπηλιά του Αίματος” προσφέρουν μοναδική και καλοδιατηρημένη εικόνα της θυσιαστικής πρακτικής των Μάγια.
Η διάκριση ανάμεσα σε ταφικούς και θυσιαστικούς χώρους είναι κρίσιμη για την κατανόηση του πολιτισμού. Εντούτοις, οι ανθρωποθυσίες είχαν πιο παραστατικό χαρακτήρα, με σκοπό να προκαλέσουν συγκεκριμένες αντιδράσεις από τους θεούς.
Ο συνδυασμός οστών, τραυμάτων και τελετουργικών αντικειμένων δημιουργεί μια εικόνα έντονης βίας που, αν και σοκαριστική, είχε ως στόχο τη θετική έκβαση για την κοινότητα των Μάγια.
Φρικτές τελετές για το κοινό καλό
Οι ερευνητές υπογραμμίζουν την ανάγκη για περαιτέρω ανάλυση στα σκελετικά ευρήματα. Αυτή τη στιγμή πραγματοποιούνται αναλύσεις αρχαίου DNA και ισοτοπικές εξετάσεις για να κατανοηθεί η προέλευση και οι σχέσεις των θυσιασμένων ατόμων.
“Εστιάζουμε στην αναγνώριση των ατόμων που ενταφιάστηκαν εδώ, καθώς φαίνεται ότι είχαν διαφορετική μεταχείριση από τον υπόλοιπο πληθυσμό,” παρατήρησε η Bleuze. Ο διαμελισμός, αν και βάναυσος, εντασσόταν σε ένα ιερό πλαίσιο στην αρχαία κοινωνία των Μάγια.
