Πέντε περίτεχνα αντικείμενα που φαίνεται να χρησιμοποιούνταν ως εργαλεία ψαρέματος βρέθηκαν σε έναν τάφο, με αξιοσημείωτο γεγονός ότι παρόμοια ευρήματα έχουν καταγραφεί μόνο σε ένα γνωστό ναυάγιο.
Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν πέντε μυστηριώδη αντικείμενα σε σχήμα βάρκας, χρονολογώντας τα στην Εποχή του Χαλκού, πάνω από 3.000 χρόνια πριν, στην τοποθεσία της αρχαίας πόλης Hala Sultan Tekke στην Κύπρο. Αυτά τα ευρήματα είναι μοναδικά, καθώς παρόμοια έχουν βρεθεί μόνο στο διάσημο ναυάγιο του Ουλουμπουρούν, το οποίο έχει αποδειχθεί σημαντικό για τη μελέτη του διαμεσογειακού εμπορίου και των πολιτισμικών ανταλλαγών κατά τον 14ο αιώνα π.Χ.
Τα εργαλεία ανακαλύφθηκαν σε δύο διαφορετικά σημεία: τέσσερα από αυτά εντοπίστηκαν σε ένα ταφικό θάλαμο, γνωστό ως “Tάφος ZZ”, ενώ το πέμπτο ανακαλύφθηκε σε ένα δωμάτιο που θεωρείται χειρόγραφο αποθήκης της πόλης.
Όλα τα αντικείμενα κατασκευάζονται από μόλυβδο και φέρουν σχήμα βάρκας, με αιχμηρές ή στρογγυλεμένες άκρες, και ορισμένα περιλαμβάνουν οπές ή αυλακιές.
Εργαλεία προηγμένης αλιευτικής τεχνικής
Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτά τα τεχνουργήματα είναι κομμάτια σύνθετων αλιευτικών εργαλείων που συνδύαζαν το βάρος του μόλυβδου με μεταλλικά αγκίστρια για την προσέλκυση ψαριών. Ήταν βαρίδια που συνδύαζαν αγκίστρια.
Η σχέση με τη θάλασσα
Η πόλη Hala Sultan Tekke, που άνθισε από το 1630 έως το 1150 π.Χ., βρίσκεται κοντά σε έναν προστατευμένο κόλπο, τη σημερινή Αλυκή Λάρνακας. Η στρατηγική της τοποθεσία και η παραγωγή χαλκού την έκαναν ένα από τα κορυφαία εμπορικά κέντρα της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στη Μεσόγειο.
Πολλοί θεωρούν την πόλη ως μία από τις πιο ιερότερες τοποθεσίες για τους μουσουλμάνους, μετά τη Μέκκα και τη Μεδίνα. Παρά την τοποθεσία της στην ελληνική πλευρά της Κύπρου, προσελκύει προσκυνητές και επισκέπτες από όλο τον κόσμο.
Οι κάτοικοι ζούσαν από τη θάλασσα, κάτι που αποδεικνύεται από τα πλήθος ευρημάτων ψαριών, όπως οι γλώσσες και συναγρίδες που έχουν βρεθεί στην περιοχή.
Αν τα μικρά αυτά μολύβδινα αντικείμενα σε σχήμα βάρκας ήταν πράγματι δολώματα, τότε σημαίνει ότι οι αλιείς της εποχής εφαρμόζουν ήδη προηγμένες τεχνικές.
Όταν ήταν καλά γυαλισμένα, ο μόλυβδος γυάλιζε κάτω από το νερό, μιμούμενος τη μορφή του ψαριού και προσελκύοντας τα θηράματα, ενώ οι τρύπες και οι αυλακιές ήταν για να συνδέονται με τα αγκίστρια.
Οι ερευνητές διερωτώνται αν το σχήμα βάρκας των αντικειμένων έχει κάποιο συμβολικό νόημα.
Μπορεί να είναι ένα λειτουργικό σχέδιο ή μπορεί να αναφέρεται σε αλιευτικά σκάφη της εποχής, όπως μια συγκεκριμένη βάρκα ονομαζόμενη “br”, που ήταν δημοφιλής στην ανατολική Μεσόγειο κατά την Εποχή του Χαλκού.
Αυτού του τύπου η βάρκα από το Λεβάντε ήταν ελαφριά και πολυχρηστική, ιδανική για αλιεία και μετακινήσεις στην περιοχή.
Ομοιότητες με ένα διάσημο ναυάγιο
Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι τα μόνο παρόμοια ευρήματα με το ναυάγιο του Ουλουμπουρούν, ένα εμπορικό πλοίο που βυθίστηκε ανοιχτά της ακτής της Τουρκίας γύρω στο 1320 μ.Χ., την περίοδο που ο Τάφος ZZ ήταν ακόμη σε χρήση.
Δεδομένου ότι αυτά τα πλοία ταξίδευαν με μέτρια ταχύτητα, περίπου 3 μίλια την ώρα, ήταν αρκετά αργά ώστε ο εξοπλισμός ψαρέματος να παραμένει βυθισμένος, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Μία εναλλακτική εξήγηση είναι ότι το βάρος του εξοπλισμού ισορροπούσε. Το βαρίδι ρίχνονταν στη θάλασσα και ερχόταν αργά προς τα πάνω με επαναλαμβανόμενες κινήσεις, προκειμένου να τσιμπήσει κάποιο ψάρι.
Αυτές οι εναλλακτικές ερμηνείες αποκλείουν την πιθανότητα τα αντικείμενα σε σχήμα βάρκας να προορίζονταν απλώς ως βαρίδια για ψάρεμα από τον βυθό. Καταλήγουν ότι πιθανόν πρόκειται για προηγμένα δολώματα.
Τα τέσσερα εργαλεία που βρέθηκαν στον Τάφο ZZ βρέθηκαν μαζί με τα λείψανα ενός ενήλικα άνδρα και μιας γυναίκας, καθώς και άλλα αντικείμενα όπως κεραμικά, μια κυλινδρική σφραγίδα και ένα χάλκινο αγκίστρι, που υποδηλώνουν ότι οι νεκροί ήταν αλιείς.
Το πέμπτο εργαλείο βρέθηκε μαζί με πέτρινα βαρίδια που πιθανότατα χρησιμοποιούνταν για τα δίκτυα σε μια περιοχή που φαίνεται να είναι αποθήκη για τον εξοπλισμό των αλιέων.
