Η Επιτροπή Ανταγωνισμού πραγματοποιεί στις 5 και 6 Μαρτίου αιφνιδιασμένη επιτόπια έρευνα σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ακτοπλοΐας, και ειδικά σε εκείνες που παρέχουν υπηρεσίες θαλάσσιας μεταφοράς επιβατών, οχημάτων και φορτίων, καθώς και σε ενώσεις επιχειρήσεων. Ο έλεγχος σχετίζεται με πιθανές αντιανταγωνιστικές οριζόντιες συνεργασίες ή/και πιθανές αποφάσεις ενώσεων επιχειρήσεων, καθώς επίσης και με την πιθανή πρόσκληση σε απαγορευμένη συνεργασία και ανακοινώσεις μελλοντικών τιμολογιακών προθέσεων μεταξύ ανταγωνιστών, παραβιάζοντας τα άρθρα 1 του ν. 3959/2011 και 101 ΣΛΕΕ καθώς και το 1Α του ν. 3959/2011.
Η ακτοπλοΐα είναι ένας κρίσιμος τομέας της ελληνικής οικονομίας και λειτουργεί ως γέφυρα μεταξύ της ηπειρωτικής χώρας και το νησιωτικό της σύστημα. Συνδέει 115 κατοικήσιμα νησιά όπου διαμένει το 14,6% του πληθυσμού, με μόλις 25 από αυτά τα νησιά να διαθέτουν αεροδρόμιο. Το 85% των εμπορικών αναγκών αυτών των νησιών καθώς και η πλήρης τροφοδοσία τους καλύπτονται μέσω των ακτοπλοϊκών υπηρεσιών.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι έλεγχοι αυτοί γίνονται σε επιχειρήσεις από τις οποίες ενδέχεται να συλλεχθούν στοιχεία για αντιανταγωνιστικές πρακτικές στην υπό έρευνα αγορά. Ωστόσο, αυτό δεν υποδηλώνει ότι οι επιχειρήσεις είναι μεταγενέστερα εμπλεκόμενες σε αντιανταγωνιστική συμπεριφορά ούτε προδιαγράφει το αποτέλεσμα της έρευνας.
Νομικό Πλαίσιο
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού (ΕΑ), ως υπεύθυνη για τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς, εφαρμόζει τους κανόνες ανταγωνισμού σύμφωνα με το ν. 3959/2011 και τα άρθρα 101/102 ΣΛΕΕ.
- Τα άρθρα 1 του ν. 3959/2011 και 101 ΣΛΕΕ απαγορεύουν συνεργασίες μεταξύ επιχειρήσεων που έχουν ως στόχο ή αποτέλεσμα τον περιορισμό του ανταγωνισμού.
- Το άρθρο 1Α του ν. 3959/2011 απαγορεύει μονομερείς ενέργειες που συνιστούν πρόσκληση σε απαγορευμένη συνεργασία και δήλωση μελλοντικών προθέσεων τιμολόγησης προς τους ανταγωνιστές.
- Τα άρθρα 2 του ν. 3959/2011 και 102 ΣΛΕΕ απαγορεύουν καταχρηστικές ενέργειες από επιχειρήσεις που κατέχουν δεσπόζουσα θέση στην αγορά.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού τονίζει ότι στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της θα παρεμβαίνει άμεσα όποτε κρίνεται αναγκαίο και θα εξετάζει κάθε σχετική περίπτωση που θα εντοπιστεί, είτε μέσω καταγγελιών, αιτήσεων επιείκειας ή ανώνυμων πληροφοριών μέσω του ασφαλούς ψηφιακού περιβάλλοντος (whistleblowing) ή με άλλους τρόπους. Θα επιβάλλει αυστηρές διοικητικές κυρώσεις στις επιχειρήσεις που ενδέχεται να εμπλέκονται σε αντιανταγωνιστικές πρακτικές σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3959/2011 και 101/102 ΣΛΕΕ.
Το Πρόγραμμα Επιείκειας της ΕΑ
Η συμμετοχή μιας επιχείρησης σε καρτελικές συμφωνίες, που περιλαμβάνουν μυστικές συμφωνίες μεταξύ ανταγωνιστών για τον καθορισμό τιμών, ποσοτήτων, κατανομής πελατών ή μεριδίων αγοράς, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά πρόστιμα από την ΕΑ, ποινικές κυρώσεις για τους υπευθύνους και αποκλεισμό των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων από δημόσιους διαγωνισμούς και συμβάσεις παραχώρησης για τρία (3) χρόνια από την απόφαση.
Η ένταξη στο πρόγραμμα επιείκειας προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα για τις επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα που εμπλέκονται σε αυτές τις συμφωνίες, όπως:
- Ολική ή μερική απαλλαγή από διοικητικά πρόστιμα ή μείωση αυτών,
- Εξάλειψη του αξιοποίνου ή μείωση ποινής για υπεύθυνα φυσικά πρόσωπα,
- Πλήρης απαλλαγή της επιχείρησης από κάθε μορφή διοικητικών κυρώσεων, και
- Μη αποκλεισμό των επιχειρήσεων από δημόσιους διαγωνισμούς ή συμβάσεις παραχώρησης.