Η εφαρμογή «ΕΦΕΔΡΟΣ» μέσω gov.gr και SMS θα επιτρέπει την αποστολή επιστρατευτικών εγγράφων, σύμφωνα με τον νέο σχεδιασμό που στοχεύει στην ενίσχυση της Εφεδρείας. Σκοπός είναι οι Ένοπλες Δυνάμεις να αποκτήσουν 150.000 ενεργούς εφέδρους, οι οποίοι θα εκπαιδεύονται τακτικά.
Χρήστος Μαζανίτης
Η ενίσχυση του θεσμού της Εφεδρείας είναι προτεραιότητα για το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, με τον Νίκο Δένδια να παρουσιάζει τις σημαντικές μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιούνται.
Σκοπός είναι, μέσω της εφαρμογής της «Ατζέντας 2030» που έχει ανακοινωθεί από τον υπουργό, να δημιουργηθεί μια ισχυρή δύναμη 150.000 ενεργών εφέδρων μέσα στα επόμενα πέντα χρόνια. Αυτοί θα έχουν εκπαιδευτικά προγράμματα που θα τους επιτρέπουν να συνδράμουν άμεσα το μόνιμο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων, ανταγωνιζόμενοι τις επιχειρησιακές ανάγκες για την αποτροπή οποιασδήποτε απειλής.
Ο Νίκος Δένδιας έχει επισημάνει σε δημόσιες δηλώσεις του ότι η Ελλάδα, στις σύγχρονες γεωπολιτικές συνθήκες, δεν μπορεί να παραλείψει τη χρησιμοποίηση πολιτών που θέλουν να συνδράμουν στην Εθνική Άμυνα.
Ωστόσο, ο τωρινός θεσμός της Εφεδρείας δεν λειτουργεί ικανοποιητικά, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει, αποτυγχάνοντας να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις των Ενόπλων Δυνάμεων.
Αν και θεωρητικά όλοι οι στρατιώτες που ολοκληρώνουν τη θητεία τους είναι έφεδροι, ελάχιστοι επανακαταρτίζονται μετά την αποχώρησή τους για να είναι έτοιμοι σε περίπτωση ανάγκης. Το 2024, από τους 28.455 εφέδρους που κλήθηκαν για μετεκπαίδευση, εμφανίστηκαν περίπου οι μισοί, δηλαδή 14.203. Είναι προφανές ότι απαιτούνται δομικές αλλαγές και αναδιοργάνωση του θεσμού και της μετεκπαίδευσης των εφέδρων.
Σύμφωνα με πηγές του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, το νέο σχέδιο περιλαμβάνει τη δημιουργία μιας σύγχρονης και θεσμικά κατοχυρωμένης Εφεδρείας με βάση τη συνεχή επιχειρησιακή εκπαίδευση, που θα προσφέρει αξία στους συμμετέχοντες και θα αναγνωρίζει τη συμβολή τους στην Εθνική Άμυνα.
Μια σημαντική αλλαγή είναι ότι η συμμετοχή στην ενεργή εφεδρεία θα είναι κυρίως εθελοντική. Οι στρατιώτες που απολύονται θα έχουν την επιλογή να δηλώσουν αν επιθυμούν να συμμετάσχουν. Η υποχρεωτική συμμετοχή θα ισχύει μόνο σε ειδικές περιπτώσεις και όταν δεν καλύπτεται ο απαιτούμενος αριθμός εθελοντών. Άτομα που έχουν καταδικαστεί για σοβαρά ποινικά αδικήματα θα αποκλείονται από τη συμμετοχή.
Η εκπαίδευση των εφέδρων θα αναβαθμιστεί σύμφωνα με τα πρότυπα των στρατιωτών, με τη χρήση βέλτιστων πρακτικών από χώρες όπως η Φινλανδία και το Ισραήλ και θα περιλαμβάνει σύγχρονα τεχνικά μέσα, όπως ομοιώματα.
Με την αναβάθμιση του θεσμικού πλαισίου, προγραμματίζεται τουλάχιστον ένας κύκλος μετεκπαίδευσης 3-6 ημερών κάθε 3-5 χρόνια για κάθε έφεδρο. Οι έφεδροι οπλίτες θα μπορούν να εκπαιδευτούν μέχρι και 80 ημέρες, ενώ οι έφεδροι αξιωματικοί τουλάχιστον 150 ημέρες.
Στόχος είναι η μετεκπαίδευση να μην επηρεάζει τις επαγγελματικές υποχρεώσεις των συμμετεχόντων, με μέριμνα για χρηματική αποζημίωση κατά τις ημέρες απουσίας από την εργασία τους. Θα υπάρχουν συναντήσεις με εκπροσώπους εργοδοτικών οργανώσεων για την οικονομική υποστήριξη των εφέδρων κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους. Η επιτυχία του θεσμού της Εφεδρείας κρίνεται αναγκαία για την εθνική άμυνα και αναμένονται θετικές απαντήσεις από τους εργοδότες.
Στρατιωτικές πηγές αναφέρουν επίσης ότι θα εξεταστούν επιπλέον κίνητρα για τους εφέδρους, τα οποία θα ανακοινωθούν σύντομα.
Η ηλεκτρονική πρόσκληση εφέδρων θα γίνεται στη νέα ψηφιακή μορφή, με στόχο την άμεση αποστολή των επιστρατευτικών εγγράφων. Η εφαρμογή «ΕΦΕΔΡΟΣ» θα συνδέεται με το GOV.GR για την αποστολή εγγράφων και θα επιτρέπει την αποστολή SMS σε εφέδρους.
Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, θα ιδρυθούν δύο Κέντρα Μετεκπαίδευσης Εφεδρείας, ένα στην Αττική και ένα κοντά στη Θεσσαλονίκη, για ποιοτική εκπαίδευση χωρίς διαταραχή των Μονάδων. Αυτά θα διευκολύνουν την πρόσβαση των εκπαιδευομένων.
Η μετεκπαίδευση θα βασίζεται στις σύγχρονες τεχνολογίες και τα διδάγματα από πρόσφατους πολέμους, με νέες ειδικότητες και εκπαίδευση σε drones και σύγχρονα οπλικά συστήματα.
Η ενεργή εφεδρεία θα συνδυάζεται με την Εθνοφυλακή, ενισχύοντας τις αμυντικές ικανότητες σε παραμεθόριες περιοχές και εξασφαλίζοντας άμεση ανταπόκριση σε απειλές. Οι Διευθύνσεις Επιστράτευσης και Εθνοφυλακής θα ενοποιηθούν προς αυτή την κατεύθυνση.