Μια πανελλαδική έρευνα σχετικά με τις πρόσφατες εξελίξεις στην ελληνική και διεθνή επικαιρότητα διεξήγαγε η Prorata από τις 18 έως τις 20 Μαρτίου, σε δείγμα 817 ατόμων ηλικίας 17 ετών και άνω που διαθέτουν πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Λίγο πριν από την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου, τη στιγμή που η Ευρώπη και οι ΗΠΑ έχουν διαφορετικές απόψεις σε σειρά διεθνών ζητημάτων, οι Έλληνες εκφράζουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους για τις εξελίξεις.
Το 70% υποστηρίζει όλους τους Έλληνες
Το 74% των Ελλήνων δείχνει να νοιάζεται για όλους τους συμπολίτες τους, ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων, με το 13% να διατηρεί ουδέτερη στάση και το 12% να έχει μια εκ διαμέτρου αντίθετη άποψη, αδιαφορώντας για τις πολιτικές απόψεις άλλων.
Ο Καθηγητής Σύγχρονης Πολιτικής και Κοινωνικής Ιστορίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, Γιώργος Μαργαρίτης, εξηγεί ότι το 74% αντικατοπτρίζει την ισχύ του έθνους-κράτους. «Υπάρχει μια καθολική αντίληψη ότι το κράτος μας εξαρτάται από την αλληλεγγύη και τη συνεργασία των πολιτών του» επισημαίνει.
«Η μεγάλη υποστήριξη (74%) δείχνει ότι υπάρχει δυνατή κοινωνική συνοχή», λέει η Κωνσταντίνα Μπότσιου, Καθηγήτρια Ιστορίας και Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς. «Δομεί και μια εικόνα απο-ιδεολογικοποίησης και εθνοκεντρισμού, ενδείξεις που προειδοποιούν για μια κατάσταση ανασφάλειας».
Το 13% που δηλώνει αδιαφορία σε σχέση με τις πολιτικές πεποιθήσεις των άλλων μπορεί να ερμηνευθεί ως κοσμοπολιτισμός. Ωστόσο, σύμφωνα με την κα. Μπότσιου, οι αριστερές και κεντροαριστερές θέσεις αποτυπώνουν μια πιο αυστηρή ιδεολογική γραμμή, με λιγότερη αποδοχή, ενώ η δεξιά και η κεντροδεξιά φαίνεται να ανταγωνίζονται για μεγαλύτερη αλληλεγγύη λόγω του στιγματισμού της ακροδεξιάς.
Δύο στους τρεις θα υπερασπιστούν την πατρίδα
Το 67% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι θα έπαιρνε τα όπλα για να υπερασπιστεί την πατρίδα του σε περίπτωση ξένης επίθεσης, ενώ το 11% θα ήταν πρόθυμο να πολεμήσει για άλλη χώρα λόγω στρατηγικών συμμαχιών. Συγκριτικά, το 2024 τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 73% και 7%.
Ο αριθμός των ερωτηθέντων που δηλώνει ότι δεν θα υπερασπιστεί τη χώρα του έχει αυξηθεί από το 17% πέρυσι σε 28% φέτος. «Το ποσοστό που απαντά θετικά (67%) ενισχύει την εθνική συνοχή» εκτιμά η Κωνσταντίνα Μπότσιου. Όσοι θα υπερασπίζονταν την πατρίδα τους ή τη συμμαχία τους αν και διαφωνούν με τις πολιτικές απόψεις των άλλων δείχνουν ότι η ιδέα του έθνους υπερέχει στις συνθήκες κρίσης.
Η καθηγήτρια σημειώνει ότι οι νέοι Έλληνες είναι ιδεολόγοι και προσηλωμένοι στην υπεράσπιση της πατρίδας. Отразявajući ovu atmosferu, Γιώργος Μαργαρίτης προσθέτει ότι 67% είναι προθυμοι να υπερασπιστούν τη χώρα τους.
Από την άλλη σχεδόν το 28% δηλώνει ότι δεν θα πολεμούσε ούτε για την πατρίδα του, κάτι που ο Μαργαρίτης εξηγεί ως αποτέλεσμα της αντίληψης της καταστροφής και των απωλειών κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Ο Μαργαρίτης αναφέρεται στην ενότητα των Ελλήνων κατά τη γερμανική εισβολή το 1940, συγκρίνοντας με την σημερινή πραγματικότητα, η οποία δείχνει ότι η έννοια του έθνους έχει μεταλλαχθεί.
Υποστηρικτές στη συμμετοχή του ΝΑΤΟ και της ΕΕ
Το 60% των συμμετεχόντων αξιολογεί θετικά την ελληνική συμμετοχή σε δυτικούς οργανισμούς, αν και το 19% πιστεύει ότι δεν έχει φέρει καμία βελτίωση στη θέση της χώρας στον διεθνή στίβο.
Η κα. Μπότσιου αναφέρει ότι οι περισσότεροι (60%) θεωρούν θετική τη συμμετοχή σε διεθνείς οργανισμούς που ενσωματώνουν τη δυτική κατεύθυνση της χώρας. Ωστόσο, η αντίφαση που αναδύεται παρατηρείται καθώς μόνο το 10% θα πολεμούσε σε άλλη χώρα.
Η κα Μπότσιου επισημαίνει ότι ενώ το 60% αποδέχεται τους οργανισμούς αυτούς, ταυτόχρονα αναζητούν μια πιο πολυδιάστατη και αυτόνομη εξωτερική πολιτική.
Σαφής επιφυλακτικότητα έναντι της Δύσης
Το 49% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η Ελλάδα δεν θα πρέπει να ακολουθεί τυφλά τη Δύση, αλλά να διατηρεί μια ισορροπία ανάμεσα σε Δύση και Ανατολή.
Ο Γιώργος Μαργαρίτης υπογραμμίζει την αντίφαση στην επιλογή των Ελλήνων, οι οποίοι ζητούν μεν συμμετοχή σε δυτικούς οργανισμούς, αλλά την ίδια στιγμή επιθυμούν μια πιο ανεξάρτητη πολιτική.
Θετικές προσδοκίες από τις προσπάθειες Τραμπ
Η πλειοψηφία (74%) εκτιμά ότι οι προσπάθειες του Ντόναλντ Τραμπ για την επίλυση του πολέμου στην Ουκρανία θα έχουν θετικές συνέπειες. Ωστόσο, οι μισοί θεωρούν ότι η ειρήνη θα έχει αρνητικές επιπτώσεις για την Ουκρανία και την Ελλάδα.
Αυτό υποδηλώνει ότι οι Έλληνες αναγνωρίζουν την ανάγκη για ειρήνη, αλλά επίσης το προσδιορίζουν ως μη ωφέλιμο για τη χώρα τους και την ευρωπαϊκή σταθερότητα.
Αίσθημα ανασφάλειας για την ελληνική εξωτερική πολιτική
Η έρευνα αποκαλύπτει ένα κλίμα αρνητικών συναισθημάτων σχετικά με τη θέση της Ελλάδας στον διεθνή χώρο, όπου το 55% νιώθει ανασφάλεια και το 34% αγανάκτηση.
Η πλειοψηφία των Ελλήνων δηλώνει έντονη αίσθηση φόβου για το μέλλον της χώρας. Παρά τη στρατηγική που ασκείται, οι πολίτες είναι επιφυλακτικοί για τις προοπτικές ασφάλειας.
Περίπου 90% βλέπουν την Ελλάδα ανίσχυρη στο διεθνές στερέωμα
Ποσοστό 95% αποδοκιμάζει την ελληνική στάση απέναντι σε κρίσιμα διεθνή ζητήματα, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία και η κατάσταση στη Συρία.
Η συμμετοχή της Ελλάδας σε διεθνείς οργανισμούς φαντάζει άχρηστη κατά 85% των Ελλήνων, οι οποίοι φοβούνται ότι η χώρα τους είναι περιθωριοποιημένη σε διεθνείς συζητήσεις.
Περίπου 55% αποδοκιμάζει την ελληνική στάση στην Ουκρανία
Το 55% των ερωτηθέντων αποδοκιμάζει τη στάση της Ελλάδας στον πόλεμο της Ουκρανίας, περιγράφοντας την πολιτική της ως σκληρή και αντιρωσική, ενώ το 28% την υποστηρίζει.
Η αποδοκιμασία αυτή αντανακλά τις ανησυχίες των πολιτών σχετικά με την οικονομική και στρατηγική σταθερότητα της χώρας.
