Με έντονα δραματικό ύφος, η αναπληρώτρια γενική γραμματέας Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ, Τζόις Μσούγια, παρουσίασε την κατάσταση στη Συρία κατά την ενημέρωσή της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, εκπροσωπώντας τον Τομ Φλέτσερ, αναπληρωτή γενικό γραμματέα για Ανθρωπιστικές Υποθέσεις.
«Αν και οι εχθροπραξίες έχουν μειωθεί σημαντικά, είναι κρίσιμη η συνέχιση της αποκλιμάκωσης των συγκρούσεων και η προστασία των πολιτών και των υποδομών», είπε η κ. Μσούγια. Ανέφερε ότι σε ορισμένες περιοχές στην επαρχία Χαλεπίου και στη βορειοανατολική Συρία, η ασφάλεια έχει βελτιωθεί, αλλά «συνεχίζουν να καταγράφονται περιστατικά που πλήττουν τους αμάχους, ιδιαίτερα σε παράκτιες περιοχές».
Πρόσθεσε πως «χίλιες οικογένειες είναι έτοιμες να επιστρέψουν στο Αφρίν» και ανέφερε ότι η συμφωνία για τη διαχείριση του φράγματος Τισρίν συμβάλλει στην «ενίσχυση της υδροδότησης για περισσότερους από 3 εκατομμύρια ανθρώπους». Ωστόσο, η ανασφάλεια εμποδίζει την πρόσβαση σε πολλές αγροτικές περιοχές, με πολλές χιλιάδες ανθρώπους να παραμένουν εκτοπισμένοι, ενώ «πάνω από 30.000 έχουν διαφύγει στο Λίβανο».
Σχετικά με την ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή, η κ. Μσούγια υπογράμμισε ότι «οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές και οι συγκρούσεις στο νότο συνεχίζονται, με θύματα αμάχους».
Αναφερόμενη στις ανθρωπιστικές επιχειρήσεις, επισήμανε ότι «ο ΟΗΕ και οι συνεργάτες του παρέχουν κρίσιμη βοήθεια σε εκατομμύρια ανθρώπους κάθε μήνα». Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας «παρέχει βασικά φάρμακα σε περιοχές όπως Χαλέπι, Χάμα, Λατάκια και Ταρτούς για πάνω από 100.000 ασθενείς με χρόνιες παθήσεις».
Η UNICEF μαζί με τους συνεργάτες της εργάζονται στην «αποκατάσταση 180 εγκαταστάσεων ύδρευσης και αποχέτευσης», βελτιώνοντας την πρόσβαση των εκτοπισμένων σε καθαρό νερό.
Όμως, η κ. Μσούγια προειδοποίησε ότι «οι οικονομικοί πόροι εξαντλούνται ανησυχητικά», τονίζοντας πως «έχουν συγκεντρωθεί μόλις 186 εκατομμύρια δολάρια, λιγότερο από το 10% όσων απαιτούνται για το πρώτο εξάμηνο του 2025». Το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (WFP) χρειάζεται 100 εκατομμύρια δολάρια για να αποφύγει διακοπές στη διανομή τροφίμων τον Αύγουστο.
Σύμφωνα με τη κ. Μσούγια, νοσοκομεία στη Ντέιρ εζ-Ζορ που εξυπηρετούν πάνω από 200.000 ανθρώπους «κινδυνεύουν να κλείσουν τον επόμενο μήνα χωρίς επιπλέον χρηματοδότηση», ενώ «πάνω από 170 ιατρικές εγκαταστάσεις στη βορειοδυτική Συρία ενδέχεται να μην έχουν πόρους μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα».
Κλείνοντας, η κ. Μσούγια υπογράμμισε ότι «οι επενδύσεις στην ανάκαμψη και ανάπτυξη της Συρίας είναι αναγκαίες», τονίζοντας πως «η ευκαιρία για ένα καλύτερο μέλλον στη Συρία διατρέχει κίνδυνο να χαθεί».
«Σε κρίσιμο σταυροδρόμι η Συρία»
Ο ειδικός απεσταλμένος του γενικού γραμματέα για τη Συρία, Γκίαρ Πέντερσεν, επισημαίνει ότι η χώρα βρίσκεται «σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι» όσον αφορά τη πολιτική της μετάβαση, τέσσερις μήνες μετά την πτώση του προηγούμενου καθεστώτος.
Εξέφρασε την ικανοποίησή του για την παρουσία του προσωρινού Υπουργού Εξωτερικών Αλ-Σαϊμπάνι στη συνεδρίαση, χαρακτηρίζοντας την «ένδειξη σημαντικών εξελίξεων τους τελευταίους μήνες».
«Η Συρία πρέπει να ξεπεράσει το βάρος της κακής διακυβέρνησης, των συγκρούσεων και της φτώχειας», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «η μετάβαση χρειάζεται την πολιτική συμμετοχή όλων των Σύρων και ουσιαστική διεθνή στήριξη».
Ο κ. Πέντερσεν αναγνώρισε ότι η νέα προσωρινή κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε νομικές βελτιώσεις, αλλά εξέφρασε ανησυχία σε σχέση με το ότι ο λόγος των εκπροσωπούμενων παρατάξεων παραμένει περιορισμένος.
«Πολλοί Σύροι εξακολουθούν να αγνοούν τη θέση τους στη νέα Συρία», πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι η κυβέρνηση περιλαμβάνει μόνο μία γυναίκα από τα 22 μέλη της.
Αναφορικά με τα γεγονότα του Μαρτίου, ο κ. Πέντερσεν σημείωσε ότι «η βία στις παράκτιες περιοχές έπληξε την εμπιστοσύνη και τη κοινωνική συνοχή», προσθέτοντας ότι «η κατακερματισμένη εξουσία και η παρουσία ένοπλων ομάδων δημιουργούν εντάσεις». Χαιρέτισε τη σύσταση της Ανεξάρτητης Εθνικής Επιτροπής Διερεύνησης και κάλεσε όλους τους Σύρους να συνεργαστούν με αυτή, ζητώντας από τις αρχές να δημοσιοποιήσουν τα πορίσματα και να αποδώσουν δικαιοσύνη.
Ο ειδικός απεσταλμένος προειδοποίησε για το αίσθημα αποκλεισμού που νιώθουν πολλές κοινότητες, τόσο αυτές που επλήγησαν όσο και αυτές που σχετίζονται με τη διακυβέρνηση, καλώντας σε πλήρη συμμετοχή όλων των τμημάτων της κοινωνίας στην πολιτική διαδικασία.
Επιπλέον, ο κ. Πέντερσεν αναφέρθηκε στις «ενθαρρυντικές εξελίξεις στη βορειοανατολική Συρία» μετά τη συμφωνία της 10ης Μαρτίου και τόνισε τη σημασία των «στρατηγικών ενεργειών για την κοινωνική και πολιτική ενσωμάτωσης, σύμφωνα με το Ψήφισμα 2254».
Ωστόσο, επισήμανε ότι «η παρουσία του ISIS, η πολιτική πολυπλοκότητα και οι δημογραφικές εντάσεις απαιτούν συμβιβασμούς και σταθερή πολιτική βούληση».
Δηλώσε επίσης ότι «ανησυχεί» για τις «συνεχιζόμενες παραβιάσεις της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας από το Ισραήλ», επικαλούμενος «επιθέσεις που εκθέτουν αμάχους σε κίνδυνο» και κάλεσε για «σεβασμό στα συμφωνηθέντα του 1974 και στις υποχρεώσεις του Ισραήλ προς το Συμβούλιο Ασφαλείας».
Αναφορικά με την οικονομική κατάσταση, την χαρακτήρισε «καταστροφική», υπογραμμίζοντας ότι «χωρίς ουσιαστική οικονομική ανάκαμψη, δεν μπορεί να υπάρξει πολιτική σταθερότητα». Ανέφερε ότι χαιρετίζει την περιφερειακή στήριξη για την αποπληρωμή χρεών προς την Παγκόσμια Τράπεζα και την αρχή χαλάρωσης κυρώσεων, προειδοποιώντας ωστόσο για τους περιορισμούς που επηρεάζουν απαραίτητα πεδία όπως η υγεία και η εκπαίδευση.
Κλείνοντας, ο κ. Πέντερσεν τόνισε ότι «έχουν γίνει βήματα, αλλά οι προκλήσεις παραμένουν μεγάλες και η κατάσταση εξαιρετικά εύθραυστη. Απαιτείται μεγαλύτερη πολιτική συμπερίληψη και ουσιαστική οικονομική στήριξη. Χωρίς αυτά, η μετάβαση απειλείται με αποτυχία».
Η Ελλάδα υποστηρίζει πλήρως την κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Συρίας
Κατά την τοποθέτησή του στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης, επανέλαβε τη δέσμευση της Ελλάδας να στηρίξει τη Συρία στη πολιτική της μετάβαση και την ανθρωπιστική της ανάκαμψη.
Η Ελλάδα εστίασε σε τρία κύρια σημεία: συμπεριληπτική πολιτική μετάβαση, οικονομική στήριξη και σταθεροποίηση της ασφάλειας.
Στην πολιτική διάσταση, ο κ. Σέκερης τόνισε την ανάγκη για μια «πλήρως συμπεριληπτική διαδικασία». Χαιρέτισε τη δημιουργία της μεταβατικής κυβέρνησης στη Δαμασκό, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι «υπάρχει σημαντικός χώρος βελτίωσης», κυρίως σε θέματα δημογραφικής εκπροσώπησης και συμμετοχής γυναικών.
«Είναι ζωτικής σημασίας να αποφευχθεί η επιστροφή σε θρησκευτική και διακοινοτική βία», προειδοποίησε, ζητώντας την προστασία των Χριστιανών, Αλαουιτών, Δρούζων και Κούρδων. Χαιρέτισε επίσης τη συμφωνία της 10ης Μαρτίου, η οποία αναγνωρίζει τα κουρδικά αιτήματα και συμβάλλει στη σταθεροποίηση της βόρειας Συρίας.
Καταδίκασε σθεναρά τη βία στις παράκτιες περιοχές τον Μάρτιο, που είχε ως αποτέλεσμα θανάτους αμάχων, κυρίως Αλαουιτών και Χριστιανών.
Εξήρε τη συνάντηση της 6ης Απριλίου μεταξύ του Ειδικού Απεσταλμένου του ΟΗΕ και του μεταβατικού Προεδρεύοντος, προ advocating for «more meaningful and frequent engagement with the United Nations».
Αναφορικά με την οικονομία, ο κ. Σέκερης χαρακτήρισε την κατάσταση ως «επισφαλή» και επανέλαβε τη δέσμευση για συνεχιζόμενη στήριξη. «Δεσμευτήκαμε να στηρίξουμε την ανάκαμψη της Συρίας στη Διάσκεψη των Βρυξελλών», ανέφερε, υπενθυμίζοντας τη συμβολή της Ελλάδας στο πακέτο των 2,5 δισεκ. ευρώ της ΕΕ.
Χαιρέτισε επίσης την αναστολή περιοριστικών μέτρων, στο πλαίσιο μιας «σταδιακής, υπό όρους και αναστρέψιμης προσέγγισης», τονίζοντας την ανάγκη να τηρούνται οι αρχές του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του δικαίου της θάλασσας.
Όσον αφορά την ασφάλεια, η Ελλάδα εξέφρασε ανησυχία για την επαναφορά ριζοσπαστικών ομάδων και υποστήριξε την ανάγκη για μεταρρύθμιση στον τομέα της ασφάλειας. «Καλούμε τη Συρία να συνεργαστεί θετικά με τα Ηνωμένα Έθνη προς αυτόν τον στόχο». Υποστήριξε επίσης τη σημασία της διατήρησης της ασφάλειας στα στρατόπεδα κράτησης μαχητών του ISIS στη βορειοανατολική Συρία, καλωσορίζοντας την πρόθεση συνεργασίας της Συρίας με γειτονικές χώρες, όπως ο Λίβανος.
Ο κ. Σέκερης επανέλαβε τη πλήρη υποστήριξη της Ελλάδας στην «κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Συρίας», καλώντας τη διεθνή κοινότητα να παραμείνει «σε επιφυλακή ενάντια στους κινδύνους και τις προκλήσεις» που παραμένουν.
